Het was de tweede keer dat minister van Europese Zaken Konrad Szymanski langdurig kritische vragen van zijn EU-collega’s moest beantwoorden over de rechtsstaat in zijn land.

De Europese Commissie bracht de zogenoemde artikel 7-procedure in december in stelling vanwege de politieke controle die de regering van de partij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) uitoefent over de rechtspraak. Volgens vicevoorzitter Frans Timmermans is de situatie afgelopen zomer verder verslechterd en biedt de Poolse regering geen opening voor een oplossing.

Een belangrijk punt is de verlaging van de pensioenleeftijd van rechters van het hooggerechtshof, waardoor veel van hen dreigen te moeten stoppen. Duitsland en Frankrijk noemden de situatie dinsdag daarom volgens betrokkenen „urgenter dan ooit”.

Timmermans gaat door met zijn pogingen de regering ervan te overtuigen haar Europese verplichtingen na te leven. De verwachting is dat hij daarnaast Polen deze week voor het Europees Hof van Justitie daagt vanwege de pensioenmaatregel voor rechters. De Nederlander zei te hopen dat de Poolse regering snel duidelijk maakt of het vonnissen van het hof ook gaat uitvoeren.

Over het vervolg van de artikel 7-procedure is nog geen besluit genomen, zei de Oostenrijkse minister Gernot Blümel, die het overleg voorzat. Ook hij sprak de hoop uit dat het nog tot een vergelijk met Warschau kan komen.

Voor het Europese Netwerk voor Raden van de Rechtspraak (ENCJ) is de maat al vol. Het schorste Polen maandag als lid.