De bekentenis die Michael Cohen, oud-advocaat van de Amerikaanse president, dinsdag deed, hakte erin. Hij vertelde dat Trump hem kort voor de presidentsverkiezingen van twee jaar geleden de opdracht had gegeven om zwijggeld te betalen aan twee vrouwen die beweerden een affaire met hem te hebben gehad. In totaal ging het om 280.000 dollar.

Cruciaal daarbij was dat Cohen zei dat de betalingen waren gedaan „om de verkiezingen te beïnvloeden.” Daardoor kan de overboeking worden aangemerkt als campagnegeld, zelfs al betaalde Cohen het zwijggeld voorlopig uit eigen zak en kreeg hij de duizenden dollars pas terug van Trump nadat deze was aangetreden als president. Het feit dat de advocaat de presidentskandidaat met dit grote bedrag hielp om daarmee zijn verkiezingskansen positief te beïnvloeden, is fout. De regels voor campagnefinanciering schrijven voor dat een donatie niet hoger mag zijn dan 2700 dollar.

„Niet uit de campagnekas”

Trump zelf heeft lang keihard ontkend dat er zwijggeld was betaald. En als dat wel was gebeurd, dan zou hij er totaal niets van hebben geweten. Vroeg in de zomer vertelde Trumps advocaat Rudolph Giuliani dat de president inderdaad een bedrag van bijna 3 ton aan Cohen had betaald. Documenten die de aanklagers dinsdag openbaar maakten, tonen aan dat het kantoor van Trumps bedrijf begin vorig jaar in totaal 422.000 dollar aan Cohen betaalde voor advieskosten en voor afhandeling van de kwesties met vrouwen. Bij de overschrijving stond vermeld dat het geld bedoeld was als „onkostenvergoeding in verband met de verkiezingen.”

Woensdag zei de president tegenover Fox News: „Dat geld kwam niet uit de campagnekas, maar van mij.” Verder vertelde hij pas achteraf door Cohen te zijn geïnformeerd over de betalingen aan de twee vrouwen. „De eerste vraag die ik heb gesteld was of het met campagnegeld was betaald. Dat bleek niet het geval.”

Juristen stellen nu dat het nog behoorlijk lastig zal zijn om te bewijzen dat Trump inderdaad persoonlijk opdracht heeft gegeven voor deze betalingen, al is een verklaring onder ede van advocaat Cohen niet niks.

Alsof dit al niet genoeg was, bevond een jury de voormalige campagneleider van Trump, Paul Manafort, dinsdag schuldig aan bank- en belastingfraude. In eerste instantie is dit een op zichzelf staand feit. Hij pleegde deze malversaties voor 2016, dus voor het moment waarop hij betrokken raakte bij de verkiezingscampagne van Trump. Ze maken ook geen deel uit van de Russische connectie, waar speciaal aanklager Mueller onderzoek naar doet. Maar ze bieden wel aanknopingspunten voor dat onderzoek.

Strafvermindering

Het kan voor Trump lastiger worden als Manafort volgende maand aan de tand zal worden gevoeld over zijn politieke contacten met Rusland en Oekraïne. Bij de uitkomsten daarvan heeft Mueller zeker belang. Wel is het zo dat het blazoen van Manafort fors besmet is geraakt doordat de jury hem deze week schuldig bevond aan malversaties. Dat duidt erop dat hij chantabel is. Spannende vraag voor Trump is of Manafort tijdens de verhoren van komende maand Mueller meer gaat vertellen dan de president lief is.

Een lokaas voor de politieke consultant kan zijn dat hij strafvermindering kan krijgen als hij gaat meewerken aan het Mueller-onderzoek. Dat kan aantrekkelijk zijn omdat Manafort op grond van de uitspraak van de jury een straf opgelegd kan worden van tachtig jaar. De andere mogelijkheid is dat Manafort zijn kiezen stijf op elkaar houdt in de verwachting dat de president hem bij een veroordeling gratie zal verlenen. Ook dat moet niet uitgesloten worden.

Nog veel te vertellen

Ex-advocaat Cohen heeft er wel voor gekozen om met de instanties samen te werken. Dat kan voor Trump heel vervelend worden als waar is wat de advocaat van Michael Cohen zegt. Hij beweert dat Trumps voormalige vertrouweling veel te vertellen heeft wat speciaal aanklager Mueller zal interesseren.

Eind vorige maand zei Cohen al dat hij bereid was tegenover Mueller te verklaren dat Trump wel degelijk wist van de veelbesproken ontmoeting tussen zijn campagneteam en enkele Russen met het doel belastende informatie over Hillary Clinton te verkrijgen. Sterker, hij zou zijn zoon Donald jr. zelfs toestemming hebben gegeven voor de ontmoeting. Trump heeft altijd ontkend dat hij daarbij op welke manier dan ook betrokken is geweest. Belangrijke vraag is verder: wat weet Cohen nog meer?

De politieke tegenstanders in Amerika roepen dat deze president het veld moet ruimen. Maar het ligt niet voor de hand dat die wens snel in vervulling gaat. Ook al wordt misbruik van campagnegeld, waar de bekentenis van Cohen op wijst, tot de ernstige misdaden gerekend, dan nóg zal dat niet zomaar leiden tot een gedwongen vertrek van Trump als president. Veruit meeste Amerikaanse juristen zijn het erover eens dat een zittende president niet juridisch vervolgd kan worden voor zoiets. Dat is ook staand beleid van het ministerie van Justitie. Dus zolang Trump in het Witte Huis zit, zal de arm van de rechter hem niet vatten.

Impeachment

Iets anders is of hij een politieke afstraffing zal krijgen door middel van een impeachment. Ook dit is –zeker op korte termijn– niet voor de hand liggend. Een afzettingsprocedure kan door het Huis van Afgevaardigden worden voorgesteld, maar het besluit zal door de Senaat met tweederdemeerderheid moeten worden genomen. In beide organen hebben de Republikeinen op dit moment de meerderheid. Zij zullen, ook al hebben ze soms bezwaren tegen Trump, hier niet aan meewerken. Dat zou immers de Trumpaanhangers van hun eigen achterban tegen hen in het harnas kunnen jagen.

Met de aanstaande Congresverkiezingen, die gepland staan voor november, kunnen de verhoudingen zich wijzigen. Niet uitgesloten moet worden dat de Democraten dan de meerderheid veroveren. Toch zijn deze politieke opponenten van Trump terughoudend om nu te roepen dat de president moet worden afgezet. Dat zou immers nog meer Republikeinse kiezers kunnen mobiliseren om in november alsnog te gaan stemmen.

Maar zelfs als de Democraten winnen en een meerderheid krijgen, dan nóg is een impeachment ver weg. Want daarvoor moeten de tegenstanders van Trump in de Senaat een tweederdemeerderheid hebben en die zullen ze –naar verwachting– niet binnenhalen. Trump zit wel in het nauw, maar zijn positie is op dit moment niet echt in gevaar.