Het is zondagmorgen kort na twaalf uur als de aarde begint te bewegen. Eerst langzaam, dan sneller. Terwijl de muren kraken, is het vooral het gegil op straat dat opvalt. Op een op internet verspreidde video is te zien hoe tientallen mensen in blinde paniek een groot winkelcentrum uit rennen. Zo’n twintig minuten later, als de aarde weer stil is, wordt een aardbeving van 6,3 op de schaal van Richter gemeld.

De materiële schade lijkt, anders dan tijdens eerdere bevingen, mee te vallen, al zijn er ook nu doden te betreuren. En ook nu waren er een aantal landverschuivingen en stortten gebouwen in.

Bijbelstudie

Nog twee keer werd Lombok na die eerste beving gisteren opgeschrikt door naschokken, twee keer met een magnitude van 6,9. Willem van Burgsteden en Jilke Tanis, die voor de Nederlandse noodhulporganisatie ZOA op missie zijn om te onderzoeken welke lokale partner ze gaan ondersteunen, merkten in de hoofdstad Mataram dat de angst onder de eilandbewoners groot is. „Tijdens de eerste beving was ik op het terrein van een lokale kerk”, vertelt Jilke Tanis. „Toen de aarde begon te bewegen, rende een groep jongeren in blinde paniek de kerk uit. De Bijbelstudie waar ze mee bezig waren, werd daarna direct afgebroken en ook andere activiteiten voor die dag werden geannuleerd.”

Ook tijdens de tweede en derde beving, kort voor middernacht, was de angst zichtbaar. „Overal op straat zaten mensen te bidden. Je ziet ook hier in de hoofdstad dat steeds meer mensen buiten gaan slapen, moedeloos als ze zijn omdat de aarde maar blijft bewegen.” Tanis: „De omvang van de ramp is groot, de schade enorm en de nood hoog. We verwachten dat de meeste eilandbewoners nog maandenlang buiten moeten blijven slapen. Door plaatselijke organisaties wordt veel voedsel uitgedeeld, maar we merken dat er nu vooral behoefte is aan tenten en bijvoorbeeld toiletten. ”

Van Burgsteden: „Tijdens gesprekken met eilandbewoners horen we dat het voor mensen vooral traumatiserend geweest is om tijdens een beving naar buiten te rennen en te merken dat je huis daarna achter je instort. Maar daarnaast heerst bij de meeste eilandbewoners vooral opluchting als ze horen dat familieleden niets is overkomen en zijn ze dankbaar als iedereen ongeschonden uit de bevingen komt.”

Symbool van hoop

Van Burgsteden en Tanis horen op Lombok aangrijpende verhalen. Van Burgsteden: „In een van de dorpen waar we onderzoek deden, trof ik een jongetje dat als enige van zijn familie binnen was tijdens de tweede aardbeving. Toen de muren naar buiten vielen en het dak naar beneden kwam, lag hij precies op een plek waar het instortende huis hem niet raakte. Dat jongetje is voor dat dorp nu een symbool van hoop.”