Voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker liet weten dat hij de bijeenkomst organiseert „om in de aanloop naar de komende Europese Raad samen met een groep staatshoofden of regeringsleiders van belangstellende lidstaten op zoek te gaan naar Europese oplossingen”.

Merkel staat in de Duitse politiek onder grote druk om voor het einde van de maand met een Europees migratiebeleid voor de dag te komen om daarmee de migrantenstroom te beheersen. De conservatieve, Beierse vleugel van de christendemocraten in Duitsland heeft met een breuk met Merkel en dus een regeringscrisis gedreigd over het migratiebeleid. Als Europa niet snel met een gezamenlijke aanpak komt, zou Duitsland in juli moeten beginnen zelf migranten aan de grens weg te sturen. Merkel wil dat absoluut niet en ijvert voor een Europese aanpak.

Maar de EU-landen verkeren al jaren in een patstelling over het migratievraagstuk, onder meer over het verdelen van asielzoekers over de lidstaten. De EU wil nu met een plan komen om migranten die op zee worden gered naar centra in Noord-Afrika te brengen. Op deze zogenoemde „ontschepingsplatforms” moeten in samenwerking met de VN economische migranten en vluchtelingen die bescherming nodig hebben, snel van elkaar worden onderscheiden. Hoewel er veel (juridische) haken en ogen aan zitten, is er voor dit plan brede steun in Europa, ook van de Nederlandse regering.