„Natuurramp komt over ons kleine mensjes heen”
„Als je een natuurramp zo goed zou kunnen voorbereiden dat er niets onverwachts gebeurt, was het geen ramp meer. Het is echter een enorm overmachtig en gewelddadig verschijnsel. Pas weken later kan je zeggen of er aan de voorbereiding iets heeft gemankeerd.” Dat zegt Thea Hilhorst, hoogleraar Humanitaire Hulpverlening en Wederopbouw aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam, over het gebrek aan communicatie met Sint-Maarten.
Hilhorst heeft de indruk dat de komst van orkaan Irma op Sint-Maarten ‘driftig’ is voorbereid. „Maar toen het oog van de orkaan het eiland trof, ging meteen de belangrijkste zendmast plat, dwars door het dak van de zendorganisatie, zo heb ik begrepen. Dat is typisch iets dat je niet kon voorzien. Het maakt ons maar weer eens duidelijk dat we in verhouding tot natuurgeweld maar hele kleine mensjes zijn.”
Het Rode Kruis had volgens woordvoerder Merlijn Stoffels van tevoren een radioverbinding gelegd vanaf Curaçao met Sint-Maarten. Die werkte wel, maar werd ook erg gehinderd door het omwaaien van de belangrijke mast. Aan de Franse kant van het eiland bleven zendmasten overeind, zodat de Franse overheid vanaf het begin wel enig contact met de eilandbewoners kon onderhouden.
„Er zijn ook satellieten boven het eiland, maar daarmee is het net als met mobiel telefoonverkeer: als er iets ergs gebeurt gebruiken zoveel mensen tegelijk die verbindingen dat het systeem hapert”, zegt Stoffels. Drones konden in de harde wind niet vliegen. Het Rode Kruis neemt vrijdag wel drones mee naar het eiland. „We zullen zien wat die kunnen doen, zeker nu er een nieuwe orkaan op komst is.” In Nederland is nog niet veel ervaring met het gebruik van drones bij rampen. Brandweer, politie en Defensie ondertekenen vrijdag juist een samenwerkingsovereenkomst voor de inzet van drones en de bijbehorende training en opleiding.
Kritiek op de gebrekkige communicatie vindt Hilhorst niet terecht: „In Nederland is het gevoel ontstaan dat het niet hoort dat er zoiets ergs gebeurt en dat we dat niet meteen weer in de hand hebben. Maar een natuurramp is geen picknick. Vergeleken met twintig jaar geleden is er echt heel veel verbeterd. Je kan ook zeggen dat het een wonder is dat er nu alweer zoveel contact mogelijk is met zo’n verwoest eiland en nog belangrijker: dat de hulpverlening al volop op gang is.”