Het museum richt zich met name op de toeristen die Elspeet bezoeken, zegt mede-initiatiefnemer Gerard Mulder. „In een uurtje krijgen ze met voorwerpen, foto’s en video’s een indruk van de historie van ons dorp en een uitleg over de eigenheid van Elspeet, waarom we hier dingen doen zoals we ze doen.”

Zo vertelt ds. M. van Kooten van de hervormde gemeente in een video dat Elspeet vijf kerken rijk is, die weliswaar in vorm en beleving verschillen, maar dezelfde Bijbel lezen en dezelfde psalmen zingen.

Vaccinatie

Ook zijn er filmpjes over tradities en gebruiken, over zondagsrust, begrafenisrituelen, vaccinatie –met een toelichting van het huisartsenechtpaar John en Carolien Polderman– en de omgang met andersdenkenden.

Elspeet wordt onder meer gepresenteerd als „archeologische topper.” Het museum laat met gevonden urnen, dolken, een bijl en pijlpunten zien dat de omgeving al in een ver verleden werd bewoond.

Ook vertelt het museum het verhaal van de boeren en de schaapherders van Elspeet aan de hand van historische foto’s en objecten.

Ook de intensieve veehouderij krijgt aandacht: de ontstaansgeschiedenis van de pluimveehouderijen en kalvermesterijen, de aanverwante veevoederindustrie en de sociaaleconomische effecten voor de inwoners van Elspeet. „Ze ontstond vanuit de armoede, nu is ze bijna weer verdwenen. Zo veel boeren zijn er in Elspeet niet meer over”, zo vertelt Mulder.

Kunstenaarsdorp

Begin 20e eeuw was Elspeet een kunstenaarsdorp. Met intense kleuren brachten veelal impressionistische schilders de landschappen, het platteland, de boerenbevolking en de schaapherders met hun kuddes op het doek tot leven. In wisselende exposities wordt hun werk tentoongesteld.

De klederdracht ontbreekt niet in het Elspeetse museum. Foto’s tonen dat er verschillen zijn met de dracht in buurdorp Nunspeet en dat ook klederdracht aan mode onderhevig is.

Polio-epidemie

Een speciale hoek is in het museum ingericht voor wisseltentoonstellingen. Gedacht wordt aan onderwerpen als de polio-epidemie, toerisme in Elspeet en werken in het Kroondomein.

In elk geval is er jaarlijks in april en mei een expositie over Elspeet in de Tweede Wereldoorlog. Hierbij worden de drie basisscholen in het dorp betrokken.

Het museum zal voorlopig van woensdag tot en met zaterdag geopend zijn.

Oude ramenpartij

Mulder is er verguld mee dat toen de brandweer naar een nieuw gebouw verhuisde, de kazerne vrijkwam voor het museum, en daarnaast ook voor het plaatselijke jongerenwerk en het toeristisch informatiepunt van Elspeet.

„Van 1876 tot en met 1954 was hier de lagere school gevestigd. De oude ramenpartij is hersteld. Als je nu komt aanrijden, zie je weer het dorpsbeeld van weleer: de witte muur van de school met daarachter de hervormde kerk.”