Bot zei na afloop van een gesprek onder vier ogen met zijn Sudanese collega „zelden zo’n verhitte en agressieve discussie te hebben meegemaakt". Het bezoek van Bot aan Sudan als leider van een Europese trojka moest de Sudanese regering onder druk zetten om meer vooruitgang te boeken bij het herstel van de veiligheidssituatie in de westelijke provincie Darfur. Door het geweld daar zijn inmiddels meer dan 1,5 miljoen voornamelijk zwarte boeren op de vlucht geslagen. Ten minste 50.000 mensen zijn vermoord of door ziekte of ontbering omgekomen.

Tijdens het voorgesprek van Bot met Ismail liepen de gemoederen aan de kant van de Sudanees zo hoog op dat hij volledig dichtsloeg en ruim vijf minuten alleen maar voor zich uit staarde. Bot kreeg zijn gastheer echter weer aan de praat met de verzekering dat de Europese Unie niet zomaar sancties invoert, maar dat het haar slechts gaat om zichtbare vooruitgang in de veiligheidssituatie van de vluchtelingen. Als daar vooruitgang in zit, zijn sancties niet aan de orde, beklemtoonde de roulerende EU–voorzitter.

De EU vindt dat Sudan op bepaalde terreinen nog te weinig doet. Hoewel de veiligheid in de kampen inmiddels is verbeterd, kunnen vluchtelingen nog niet veilig naar water en brandhout zoeken, laat staan terugkeren naar hun woonplaats. De Unie wil verder dat schenders van mensenrechten voor de rechter worden gebracht.

Ismail hield Bot voor dat de regering de vele complexe problemen in het land niet in een vloek en een zucht kan oplossen. Het gaat niet alleen om Darfur, maar ook om het conflict tussen het Arabische Noorden en het christelijke zuiden en om de rebellen in Oost– en West–Sudan die vanuit Eritrea worden bevoorraad met wapens.

Sudan is bereid aan elk verzoek te voldoen, aldus Ismail. Als de Afrikaanse Unie (AU) 4000 waarnemers en veiligheidsmensen naar Darfur wil sturen, is dat prima, maar dan moeten ze wel komen, aldus Ismail. De AU, erkent ook Bot, is echter nog niet in staat gebleken voldoende mensen op de been te brengen, ondanks de belofte van financiële en logistieke steun van de EU.

Ismail is nu bereid toe te geven dat de Sudanese regering de problemen in Darfur niet alleen aankan. Ze heeft 60.000 politiemensen naar de provincie gestuurd, maar dat is niet genoeg om de veiligheidssituatie te garanderen. Bovendien drukt deze maatregel zwaar op het nationale budget.

De Sudanees verwijt de EU dat ze te weinig druk uitoefent op de rebellen en dat het dreigen met sancties contraproductief uitpakt voor het vredesproces. De rebellen zijn minder bereid te onderhandelen, als zij het gevoel hebben dat zij door de sancties toch wel hun zin krijgen, aldus de Sudanese minister.

Bot zei na afloop van zijn bliksembezoek te beseffen dat de EU ook meer druk moet uitoefenen op de rebellen en de Afrikaanse Unie. Maar hij gelooft niet dat het staken van de sanctiedreiging effectief is. De vooruitgang die tot nu is geboekt, is onder druk tot stand gekomen. Hoewel er nu geen reden is om sancties toe te passen moeten die wel boven de markt blijven hangen, voor het geval de Sudanese regering het erij laat zitten. Over een of twee maanden zal hij als EU–voorzitter daarom opnieuw bekijken of er vooruitgang is geboekt.