En ik duik verder in mijn boek, met mijn hoofd in de bladzijden. Ik zit in de stampvolle trein van Brest naar Minsk, de hoofdstad van Wit-Rusland. Elke stoel is bezet. Het is begin oktober en Europa raakt in de ban van de tweede coronagolf.

Net als andere Europese landen heeft Wit-Rusland te maken met een tweede golf, geeft de minister van Gezondheid toe. Sinds de derde week van september loopt het aantal besmettingen gestaag op, blijkt uit cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie.

Maar corona lijkt bijna niet te bestaan in Wit-Rusland als je ziet hoe de mensen ermee omgaan. Want de situatie in de trein, waar alleen de conducteurs en ik een mondkapje dragen,vormt geen uitzondering. Bij de kassa van een supermarkt staan de wachtenden in de rij alsof ze met lijm aan elkaar zijn geplakt. Ze negeren de signalen om afstand te houden.

Ik doe verslag van een protest van de oppositie waarin mensen zingen, joelen en lang niet allemaal een mondkapje dragen. Een vrouw omhelst me uit het niets na afloop van een interview. „Zo doen we dat in Wit-Rusland.”

Ik ben dan al murw geslagen en heb me overgeleverd aan de omgang van de Wit-Russen met het coronavirus.

Wat heeft het voor zin om zelf de Nederlandse coronamaatregelen aan te houden als niemand dat doet in Wit-Rusland? Moet ik de Nederlandse regels opleggen aan de Wit-Russen?

Als ik 1,5 meter afstand neem van iemand, komt die persoon toch steeds dichterbij. En zo gaat het bij ieder straatinterview. Ik voel er weinig voor om als een onderwijzer mensen continu te wijzen op het houden van afstand of op het belang van ventilatie in een afgesloten treincoupé.

In antwoord op de tweede golf komt de overheid niet met een lockdown. De restaurants blijven open. De theaters verwelkomen als altijd hun bezoekers. President Aleksandr Loekasjenko doet alsof het virus niet bestaat.

Op mijn laatste avond in Minsk beland ik in een restaurant met Wit-Russische en Litouwse specialiteiten. De tafels staan ruim uit elkaar en bij binnenkomst kun je je handen wassen met antibacteriële gel. Zulke maatregelen heb ik niet eerder gezien.

„Van de overheid horen we niets. We hebben dit zelf georganiseerd”, zegt manager Natalja (39). „We kregen vragen van gasten hoe we met corona omgaan en daarop hebben we maatregelen genomen. Grote groepen doen we niet en de waterpijp gebruiken we niet.” Het personeel laat iedere dag de lichaamstemperatuur opmeten, voegt serveerster Katja (30) toe.

De Wit-Russische overheid neemt niet het voortouw in de aanpak van het coronavirus, geeft Natalja als reden voor de losse omgang van de Wit-Russen met het coronavirus. „De regering komt niet met adviezen, instructies of maatregelen richting de bevolking. Voor Loekasjenko bestaat het virus niet, want je ziet het niet.”

Het zit ook in de algemene Slavische volksaard om zelf niets te ondernemen, vervolgt ze. Alsof het virus rondwaart in een ander huis. „We willen er niks mee te maken hebben.”