De Nederlandse economie kromp in het tweede kwartaal met 8,5 procent vergeleken met de eerste drie maanden van dit jaar. Dat was de sterkste krimp die ooit is gemeten. Toch deed ons land het niet slecht, meldde statistiekbureau CBS dinsdag: Duitsland boerde bijna 10 procent achteruit, België ruim 12 procent en Frankrijk een kleine 14 procent. In de Europese Unie werd Spanje het hardst getroffen met een krimp van 17,8 procent. Grote vraag blijft wat de tweede golf gaat brengen.

Ester Barendregt, econoom bij RaboResearch noemt het een geluk dat de coronagolf ons land begin dit jaar niet als eerste overspoelde. „Daardoor werden wij er minder door overvallen dan een land als Italië. Daar komt bij dat de lockdown in Nederland relatief mild was. De meeste winkels bleven open, zodat consumenten inkopen konden blijven doen.”

Het bedrijfsleven reageerde ook effectief op de coronacrisis. „De bouw bijvoorbeeld kwam heel snel met een protocol om aan het werk te kunnen blijven. In andere landen duurde dat vaak langer.“

Thuiswerken

Belangrijk pluspunt voor Nederland is volgens Barendregt ook de relatief sterke digitale infrastructuur. „Veel Nederlanders waren al gewend aan thuiswerken. Bovendien was digitaal winkelen bij ons al heel gebruikelijk. Die dingen spelen mee om de economie te laten draaien. Tel daar nog de snelle reactie van de overheid bij op, die het bedrijfsleven ruimhartig heeft gesteund, dan is begrijpelijk dat de impact van de coronacrisis in het tweede kwartaal in Nederland minder heftig was dan in andere landen.”

Over de inmiddels begonnen tweede golf is Barendregt „best bezorgd.” Die smoort het herstel in de kiem, waarschuwt zij. „De impact op het consumentenvertrouwen baart mij zorgen. Het feit dat het virus weer opleeft, remt de bestedingen. Het brengt onzekerheid met zich mee, bij burgers en bij bedrijven. Die gaan minder uitgeven en investeren, en dat belemmert het herstel.”

Zij wijst erop dat de horeca weer dicht zit en dat de overheid burgers oproept om hun bewegingen te beperken, geen feestjes te houden en niet voor hun plezier te gaan winkelen. Daardoor geven mensen minder uit.

De toekomst is erg onzeker. „Veel hangt af van de medische ontwikkelingen. Hoe ontwikkelt het virus zich? Komt er een vaccin, en zo ja, hoe snel is dat beschikbaar? Wij gaan ervan uit dat het herstel lang gaat duren. We hebben zeker 2022 nog nodig voordat we van echt herstel kunnen spreken.”

Edin Mujagic, hoofdeconoom bij OHV Vermogensbeheer, is voorzichtig optimistisch. „De overheidsfinanciën staan er goed genoeg voor om de economie nog een keer fors te steunen. Als het kabinet daarvoor kiest, zal de economische klap van de tweede golf minder heftig zijn dan van de eerste. Bovendien komt het moment snel dichterbij waarop er een vaccin zal zijn.Economie is voor minstens de helft psychologie. Als er goed nieuws is, raken mensen hun somberheid kwijt en gaan ze meer uitgeven. En de binnenlandse bestedingen bepalen voor het grootste deel de ontwikkeling van onze economie, meer dan de export.”