Manifest: Naar een nieuw, groen normaal
Alfred Slomp (42) uit Veenendaal wil graag een aanstekelijke wave starten onder christenen. Een golfbeweging voor een positieve duurzame levensstijl. Zodat de coronacrisis niet alleen stilzet, maar ook leidt tot een nieuw, groen normaal.
Om die duurzame golf te starten, kwam Slomp samen met christelijke organisaties eind augustus met het manifest ”Het groene normaal”. Een citaat uit de verklaring: „Laten we ons bezinnen op onze manier van leven, nadenken over vernieuwing en dankbaar leven vanuit verwondering, in verbondenheid met de natuur om ons heen.”
Klimaatverandering, milieuvervuiling en de armoede en het onrecht in de wereld, het raakt initiatiefnemer Slomp diep in de ziel. „Ik heb grote zorgen –ook met het oog op mijn drie kinderen– over hoe het in de toekomst zal gaan met de aarde.”
Positief beeld
Bij de pakken neerzitten is niets voor Slomp. De zorgelijke toekomst wil hij vanuit de christelijke hoop tegemoet treden. En daarbij kwam: de coronacrisis liet zien dat anders leven mogelijk was. Dus nam Slomp het initiatief voor een manifest. „Het idee van de wave leende ik van Jonathan Safran Foer, die het boek ”Het klimaat zijn wij” schreef. Ik vind het een positief beeld over hoe dingen in gang worden gezet. Als een paar enthousiastelingen in een stadion beginnen met de wave, komt-ie vanzelf op gang en doet vervolgens iedereen mee.”
Slomp is onder meer bekend van zijn boek ”SuperWaar” en workshops ”God in de supermarkt”. Een titel die in reformatorische kring slecht valt, merkte hij. Slomp, lid van baptistengemeente Klink Veenendaal, begrijpt de gevoeligheid wel. „Maar die titel staat er niet boven om te spotten en ik bedoel er ook niet mee dat ik wel weet wat God wil dat wij kiezen. Het is een oprechte poging om te vertellen dat God niet alleen waarde heeft op zondag in de kerk, maar ook op maandag als we in de supermarkt staan. We kunnen ons in onze keuzes laten inspireren door de Bijbel.”
Bij zijn manifest schreef Slomp het boek ”Het groene normaal”, waarin tien interviews staan met christenen die vooroplopen met het thema duurzaamheid. Het zijn als het ware de enthousiastelingen die de wave in Nederland hebben ingezet, onder wie weer- man Reinier van den Berg, CU-politica Carla Dik-Faber en A Rochadirecteur Embert Messelink.
Hoe staat het met de wave van duurzaamheid?
„Diverse christelijke organisaties omarmden het manifest al. Er staan nu ruim 900 handtekeningen onder het manifest. Dat is een mooi begin, maar ik zou liegen als ik daar tevreden mee zou zijn. De nieuwste ondertekenaar is de Raad voor de Kerken.”
Wanneer is uw initiatief een succes?
„Als christenen –uit alle hoeken, dus ook reformatorische– voorop gaan lopen in het aanpakken van armoede, onrecht en milieuproblemen.”
Het manifest is een oproep aan medechristenen. Waarom was die oproep nodig?
„De coronacrisis maakte weeffouten in onze samenleving zichtbaar. Tijdens de intelligente lockdown bleek de lucht blauwer en het water in Venetië helderder dan ooit. De CO2-uitstoot daalde. Onze manier van leven richt schade aan de aarde aan. In seculier Nederland was er de oproep om te leren van de crisis en er duurzamer uit te komen. In christelijke hoek bleef het stil.”
In veel kerken valt er nog een wereld te winnen als het gaat om duurzaamheid?
„Er lijkt een groene trend gaande. Toch denk ik dat de meeste kerkelijken minder goed doorhebben wat hun consumptiepatroon tot gevolg heeft dan de gemiddelde Nederlander. Daarbij doel ik op gevolgen voor de planeet en op onrecht in de wereld. Armen worden het hardst geraakt door klimaatverandering. In India gaat de temperatuur in toekomst vaker oplopen tot 50 graden, een temperatuur die voor mensen potentieel dodelijk is. Mensen die in Indiase sloppenwijken wonen, kunnen geen andere keuzes maken. Wij wel! Dat besef leeft nog te weinig.”
Begrijpt u de huiver in reformatorische kring voor zogeheten ‘groene kerken’?
„Niet helemaal, maar mijn doel zou ook niet zijn dat reformatorische kerken zich aansluiten bij de groene kerken. Wat ik hoop is dat we vanuit de gezamenlijke verwondering voor Gods schepping en de gezamenlijke overtuiging van Zijn liefde voor mensen in nood zorg gaan dragen voor de wereld waarop we leven.”
In hoeverre is uw manifest een opgeheven vinger?
„De intentie was om ver weg te blijven van dat vingertje. Ik denk dat inspirerende voorbeelden beter werken. Tegelijk zei Annemarthe Westerbeek (van Micha Nederland, MK) in het interview dat ik met haar had dat bezinning wel nodig is. Daar ben ik het mee eens. Je kunt alleen wat veranderen in je levensstijl als je erkent waar je in de fout gaat.”
In het manifest staat ook: „We eten gezond en met respect voor mens, dier en schepping.” Zou elke christen vegetariër moeten zijn?
„Het is niet aan mij om te vertellen wat anderen moeten doen. Ik laat wel graag zien wat keuzes kunnen betekenen. Meer plantaardig eten kán helpen voor een duurzamer leven. Maar als je kip inruilt voor kaas, heeft dat een grotere CO2-uitstoot tot gevolg. Dus het is opletten geblazen. Overigens maken we een groter verschil als we samen een kleine stap zetten dan als één persoon een groene hippie wordt.”
Enthousiasmeer anderen en verspreid zo het duurzaamheidsvirus, is een van de tips. Hoe doet u dat zelf?
„Ik probeer te laten zien dat anders leven niet minder, maar leuk is. Zo stap ik niet meer in het vliegtuig en doe ik daardoor veel mooie ontdekkingen in Nederland. Of als het gaat om eten: ik word enthousiast van een pizza met vegetarische pesto volgens het recept van De Groene Meisjes. Zo lekker!
Het is niet alleen ”practice what you preach”, maar ook ”preach what you practice” (draag uit wat je voorleeft, MK). Reinier van den Berg zei daarover treffend dat we bij corona proberen de reproductiefactor onder de één te houden, maar bij duurzaamheid juist het verschil kunnen maken door de besmettingsgraad te vergroten. Als iedereen twee mensen aansteekt, hebben we binnen de kortste keren een duurzame golf.”
Wat opvalt is hoe vaak de term „verwondering” valt in uw boek.
„Verwondering om de schoonheid van de natuur is een belangrijke reden voor een bewust leven. Maar de keuze om duurzamer te leven, kan ook volgen als iets anders je hart raakt. Bijvoorbeeld als iemands leven je inspireert of als je de kwetsbaarheid of de armoede ziet waarin sommige mensen leven. Zo ging mijn ogen open toen ik besefte dat er op dit moment meer mensen als slaven werken dan voor de afschaffing van de slavernij.”
Kun je leren je over de schepping te verwonderen?
„Ja. Ga naar buiten en beleef de natuur. Daarvoor hoef je niet naar het tropische regenwoud van Thailand, dat kan gewoon in Nederland. Stap op de fiets of maak een wandeling. Geniet van de waanzinnig mooie bomen. Kijk, ruik, proef.”
Als er meer verwondering was over de schepping zou de aarde er beter aan toe zijn.
„Amen. Alles op macro- en microniveau is zo ingenieus uitgedacht door God. Op de zevende dag rustte en genoot God van Zijn Eigen schepping. Hoe kunnen we dat prachtige kunstwerk vernielen? Als wij tot in het diepste van ons hart verwonderd raken over de schepping, willen we niet meer anders dan er goed voor zorgen.”
>>hetgroenenormaal.nl voor het manifest