Lidstaten geven het Europees Centrum voor Ziektepreventie en Bestrijding (ECDC) iedere week door hoeveel nieuwe besmettingen er zijn vastgesteld, hoeveel coronatests er zijn afgenomen en hoeveel daarvan positief bleken. Het ECDC heeft vaste maatstaven om regio’s vervolgens groen, oranje of rood in te kleuren. Zo weten mensen die ernaartoe reizen hoeveel gevaar ze er lopen.

Maar of reizigers bijvoorbeeld een test moeten ondergaan of in quarantaine moeten, blijft aan lidstaten zelf. Ze slagen er niet in om daarin één lijn te trekken. Zo is een land met veel uitbraken en weinig testmateriaal aangewezen op een heel andere aanpak dan een land dat zich daarover geen zorgen hoeft te maken.

De dinsdag gemaakte afspraak is bovendien een aanbeveling en dus niet bindend. Wel onderschrijven de lidstaten dat mensen vrij van het ene naar het andere groene gebied kunnen reizen - al zijn die gebieden er nauwelijks meer nu Europa kampt met een nieuwe golf besmettingen. „In principe” moet reizen mogelijk blijven, vinden de ministers. Ze willen niet terug naar de chaos van afgelopen voorjaar, toen EU-landen op eigen houtje sommige grenzen sloten. Reisbeperkingen kunnen alleen als ze „proportioneel” zijn, alle Europeanen gelijk behandelen en zo kort mogelijk duren.

Lidstaten kunnen reizigers ook om een gezondheidsverklaring vragen. De EU werkt aan een sjabloon voor zo’n verklaring dat alle landen kunnen gebruiken. Verder hebben de ministers afgesproken elkaar en het grote publiek tijdig in te lichten als ze reizigers beperkingen of voorwaarden opleggen.

De Europese Commissie had eigenlijk verder willen gaan, maar telt haar zegeningen. De aanbeveling is „een duidelijk voorbeeld van de EU die optreedt waar het echt moet”, aldus de commissie. Wel tekent zij aan dat landen mensen die reizen omdat dat voor hun werk of familie nodig is, niet zouden moeten vragen in quarantaine te gaan.