Laatste zitting in slepende zaak tussen Nigerianen en Shell
Twaalf jaar na de eerste zitting in 2008 in de slepende rechtszaak tussen vier Nigeriaanse boeren en Shell is vrijdag het hoger beroep bij het gerechtshof in Den Haag afgesloten. De Nigerianen begonnen de zaak samen met Milieudefensie in 2008. De rechter doet uitspraak op 18 december 2020.
De Nigerianen verwijten Shell dat hun dorpen in de Nigerdelta vrijwel onleefbaar zijn geworden door olievervuiling. Omdat de grond onbruikbaar werd en visgebied verloren ging, verloren ze ook hun middelen van bestaan. In 2013 kreeg een van de boeren gelijk van de rechtbank. De eisen van de anderen werden afgewezen. Nadat zowel de eisers als Shell tegen de eerste uitspraak in beroep waren gegaan, sleepte de zaak zich jarenlang voort. Onder meer door onderzoek naar de oorzaken van lekkages.
Shell wijst erop dat sabotage en oliediefstal de lekkages in de Nigerdelta veroorzaken. „In 2019 was ongeveer 95 procent van het aantal lekkages van onze activiteiten daar te wijten aan sabotage, oliediefstal of illegale raffinage. Ongeacht de oorzaak, ruimen we altijd op en saneren we ook altijd”, benadrukt Igo Weli, directeur bij Shell Petroleum Development Company of Nigeria (SPDC). „En het Nigeriaanse recht is duidelijk. Daarin staat dat operators van oliepijpleidingen niet aansprakelijk zijn voor het betalen van een vergoeding voor schade veroorzaakt door sabotage.”
Maar het opruimen van de ernstige olievervuiling in de Nigerdelta is nauwelijks op gang gekomen, stelden eerder dit jaar Milieudefensie, Amnesty International, Friends of the Earth Europe en het Nigeriaanse Environmental Rights Action (ERA) na eigen onderzoek. „In grote delen van de Nigeriaanse rivierdelta is de bevolking aangewezen op ernstig vervuild drinkwater”, aldus de organisaties. Volgens Milieudefensie zijn de pijpleidingen vaak verouderd zijn en doet Shell „nauwelijks iets” om sabotage te voorkomen.
Volgens directeur Donald Pols van Milieudefensie is op de laatste tweedaagse zitting „opnieuw duidelijk geworden dat Shell winst boven mensenlevens stelt”. „De advocaten van Shell hebben vandaag en gisteren, net als de afgelopen twaalf jaar, alles uit de kast gehaald om de oliegigant weg te laten komen met het verwoesten van de levens van mensen in de Nigerdelta. Shell weigert om de gelekte olie adequaat op te ruimen en de boeren en vissers te compenseren voor de geleden schade”, zo stelt hij. Pols vertrouwt erop dat het hof „een uitspraak zal doen die de vier Nigeriaanse eisers en hun dorpsgenoten weer een toekomst geeft”.