Golf verliest met Sabah belangrijke bemiddelaar
Met het overlijden van de emir van Koeweit verliest de bredere Golfregio een belangrijke bruggenbouwer en bemiddelaar in de slangenkuil van het Midden-Oosten.
Sjeik Sabah al-Ahmad al-Jaber al-Sabah (91), de emir van Koeweit, overleed dinsdag in een ziekenhuis in de Verenigde Staten. Daar was hij al enkele maanden voor medische behandelingen.
De emir had een lange staat van dienst die de binnenlandse aangelegenheden van Koeweit ver oversteeg. Weliswaar heeft hij het ambt van emir niet heel lang bekleed (hij werd ingezworen in 2006), maar daarvoor was hij veertig jaar lang vrijwel onafgebroken minister van Buitenlandse Zaken (tussen 1963 en 2003).
In die positie heeft hij tientallen internationale crises helpen bezweren, tot ver buiten de Golfregio. Zo was hij bemiddelaar tussen Pakistan en Bangladesh, tussen de Palestijnen en Jordanië, tussen verschillende strijdgroepen in de Libanese burgeroorlog en tussen de Verenigde Arabische Emiraten en Iran.
Zijn meest verzoenende rol speelde Sabah wellicht de afgelopen jaren, toen de Golfstaten het onderling aan de stok kregen. Sinds 2017 blokkeren Saudi-Arabië en de Emiraten buurland Qatar. Die vete is weliswaar nog altijd niet opgelost, maar het was waarschijnlijk vooral aan Sabah te danken dat het conflict niet op een gewapend treffen uitliep.
De dood van Sabah is de tweede keer dit jaar dat de onstabiele Golfregio een belangrijke bemiddelende en matigende kracht verliest. In januari dit jaar gebeurde dat ook toen sultan Qaboos van Oman overleed. Ook hij stond bekend als bruggenbouwer, die zowel met Iran als met Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten overweg kon.
Het overlijden van Sabah wordt dan ook in de hele regio diep betreurd. Tekenend daarvoor is dat Oman, waarmee Koeweit de meest hechte banden in de regio had, drie dagen van nationale rouw afkondigde waarop zelfs het werk wordt stilgelegd. Dat is even lang als in Koeweit zelf.
Ook de Verenigde Staten treuren om het verlies van een belangrijke bondgenoot in de regio. Vorige week nog kende president Trump aan emir Sabah het Legioen van Verdienste toe; een hoge Amerikaanse onderscheiding die maar zelden wordt uitgereikt.
Overigens had Trump daar een reden voor: hij hoopt ook Koeweit aan boord te krijgen bij de landen die hun relatie met Israël normaliseren. Het lijkt echter onwaarschijnlijk dat de nieuwe emir, die niet de staat van dienst heeft die Sabah had, direct zo’n omstreden stap zal zetten.
Wie uiteindelijk de nieuwe emir wordt, is nog niet uitgevochten. Tijdelijke opvolger is Sabahs halfbroer Nawaf al-Ahmad al-Jaber al-Sabah. Deze staat bekend als een bescheiden en nederige persoonlijkheid die het beleid van Sabah naar verwachting zal voortzetten. Hoe lang hij daar toe in staat is, is echter de vraag: emir Nawaf is al 83 jaar.