Buitenland

Verdeelde reacties in Washington op Irak-rapport

„De kans is erg klein dat er nog ergens massavernietigingswapens in Irak worden gevonden”, aldus de Amerikaanse chef-wapeninspecteur Charles Duelfer woensdag tegenover de defensiecommissie van het Huis van Afgevaardigden in Washington. Duelfer lichtte daar het eindrapport toe van zijn Iraq Survey Group (ISG), dat woensdag werd gepresenteerd.

Van onze correspondent
7 October 2004 10:24Gewijzigd op 14 November 2020 01:43

De ISG komt tot de conclusie dat Saddam Hussein vorig jaar niet over biologische of chemische wapens beschikte en ook niet bezig was om z’n kernwapenprogramma nieuw leven in te blazen. De Iraakse dictator Saddam Hussein zou volgens Duelfer wel plannen hebben gehad om zijn programma voor de productie van massavernietigingswapens weer op te starten, zodra de VN-sancties tegen Irak zouden zijn opgeheven en de bijbehorende VN-wapeninspecties zouden zijn beëindigd.

Duelfer erkende tegenover de commissie dat voor deze laatste conclusie overigens geen concrete bewijzen gevonden werden. De ISG zou tot deze slotsom zijn gekomen door „indirecte conclusies.” Ondanks de vage basis voor deze conclusie toont het Duelfer-rapport volgens James Wilkinson aan dat Saddam Husseins wapencapaciteit vorig jaar wel degelijk een bedreiging vormde, wat volgens hem de Amerikaanse invasie rechtvaardigde. Wilkinson is een van de veiligheidsadviseurs van de regering-Bush.

President Bush ging woensdag zelf niet direct in op het rapport van de ISG, dat een van zijn belangrijkste argumenten voor de invasie -de Iraakse „dreiging” tegenover de VS met massavernietigingswapens- onderuit haalde. Tijdens een verkiezingstoespraak in Pennsylvania zei hij wel dat Saddam Hussein „informatie over de productie van massavernietigingswapens had kunnen doorgeven aan terreurgroepen”, wat volgens de Republikeinse president de invasie alsnog rechtvaardigde.

Democratisch senator John Rockefeller benadrukte daartegenover dat uit het ISG-rapport duidelijk naar voren komt dat Saddam Hussein na de Golfoorlog in 1991 zijn massavernietigingswapens heeft vernietigd en daarna niet meer over een noemenswaardige wapencapaciteit beschikte. „Dit is voor de regering-Bush een vernietigende conclusie, want daaruit blijkt dat wij een land binnengevallen zijn dat geen bedreiging voor ons vormde. Een operatie die duizenden mensen -Amerikanen en Irakezen- het leven heeft gekost”, aldus Rockefeller.

Het rapport van Duelfers groep brengt enige opheldering over de vraag waarom Saddam Hussein geen volledige openheid van zaken heeft gegeven tegenover de VN-wapeninspecteurs die in de herfst van 2002 weer terugkeerden naar Irak. Volgens Duelfer was Saddam Hussein er vooral op uit om aartsvijand Iran de indruk te geven dat Irak misschien toch nog over massavernietigingswapens beschikte. De groep heeft Saddam Hussein en een aantal van zijn voormalige topmedewerkers ondervraagd. Daarbij werd duidelijk dat na Iran Israël Saddams tweede „doelwit” was en pas daarna de VS.

De Iraakse dictator hechtte er grote waarde aan dat de buitenwereld geloofde dat Irak nog over massavernietigingswapens beschikte. Dat zou zijn status in de Arabische wereld vergoten en vooral Iran afschrikken. Het (toen nog) concrete bezit van massavernietigingswapens zou volgens Saddam de Amerikanen er in de eerste Golfoorlog van weerhouden hebben om na de bevrijding van Koeweit door te marcheren naar Bagdad.

Na de vernietiging van de Iraakse massavernietigingswapens na de Golfoorlog zou de Iraakse geheime dienst nog wel enkele geheime laboratoria hebben onderhouden waar men gifstoffen kon aanmaken. De hoeveelheid die deze laboratoria konden produceren, was volgens de ISG hooguit genoeg voor gebruik in een moordcomplot en bij lange na niet voldoende voor massaal gebruik.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer