De gematigde Joe Biden reikt daarbij zijn progressieve partijgenoten de hand. Tegelijk moet hij ervoor zorgen de kiezers in het midden van het politieke spectrum niet van zich te vervreemden.

Een ”2016-scenario” wil de campagne van Biden voorkomen. Na de overwinning van Hillary Clinton bij de voorverkiezingen werden de aanhangers van haar progressieve tegenstrever Bernie Sanders destijds genegeerd. Op de partijconventie liep een aantal van hen zelfs demonstratief de zaal uit. Bij de wedloop om de Democratische nominatie begin dit jaar kreeg Sanders opnieuw veel steun en zijn supporters waren niet enthousiast over Joe Biden. Zij zien hem als onderdeel van de politieke elite en te weinig bereid tot verandering. Biden heeft hen echter wel nodig om Trump te verslaan.

Om deze groep voor zich te winnen, richtte zijn campagne de ”Biden-Sanders Eenheid Task Forces” op. Zes werkgroepen moesten gezamenlijk voorstellen doen voor belangrijke thema’s als gezondheidszorg, onderwijs en klimaat. Deze clubs presenteerden begin juli hun plannen. Feilloos laten die zien hoe Biden balanceert tussen de vleugels van zijn partij.

Medicare

Zo is de term ”Medicare for All” nergens in het voorstel te vinden. Veel progressieven willen Medicare, het huidige sociale verzekeringsprogramma voor ouderen, uitbreiden tot een verplichte ziektekostenverzekering voor iedere Amerikaan. Dat gaat de pragmatische Biden en veel kiezers uit het midden van het electoraat te ver. In plaats daarvan wordt de leeftijdsgrens voor Medicare verlaagd en komt er een automatische verzekering voor werklozen. Ook over de ”Green New Deal”, een ander progressief ideaal waarbij ernaar wordt gestreefd de economie drastisch te vergroenen, wordt niet gesproken. Wel worden er forse extra stappen gezet om CO2-neutraliteit in 2050 te realiseren.

Met dergelijke plannen hoopt Biden enerzijds de progressieve kiezer te winnen, maar tegelijk te voorkomen dat hij zijn gematigde imago kwijtraakt. Volgens politicoloog William Galston moet de Democraat zijn balans bewaren door linkse elementen op te nemen in zijn plannen, zonder zich van het politieke centrum te vervreemden. Dat is Biden tot op heden gelukt door consequent de grote systeemveranderingen van de linkervleugel uit zijn plannen te houden, maar wel beloftes te doen die de progressieven aanspreken. Recente peilingen laten zien dat deze strategie werkt: verreweg de meeste kiezers op de linkerflank zijn voornemens op Biden te stemmen.

Socialist

Tegelijk heeft Biden nog een ander punt om rekening mee te houden. Hoe meer hij naar links trekt, des te meer munitie hij president Trump geeft om hem af te schilderen als socialist – een vies woord voor veel Amerikanen. De Republikeinen zijn daar overigens al mee begonnen. Volgens de campagnedirecteur van Trump, Bill Stepien, is Biden een „desastreus werktuig in de handen van extreem links”. Vicepresident Mike Pence zei recent dat de Democraat „een paard van Troje is voor een radicale agenda, die het land onherkenbaar zal veranderen.”

Vooralsnog weet Biden de balans te bewaren. Voor sommige progressieve activisten is de strijd echter nog niet gestreden. Zij willen de coronacrisis aangrijpen om het zorgsysteem alsnog grondig op de schop te gooien en vinden dat de Democratische presidentskandidaat te weinig doet om het politieapparaat te hervormen. Of zij voet aan de grond krijgen, is de vraag. Het campagneteam van Biden heeft aangegeven dat de huidige plannen al moeilijk door het Congres zijn te loodsen. Schuift hij verder op naar links, dan worden die kansen alleen maar kleiner. En hoe progressiever Biden zich profileert, des te meer gematigde kiezers hij van zich vervreemdt. Dat was precies niet het doel van zijn balanceeract.