Handreiking voor hulp aan uittredende sekswerker
Gemeenten moeten onder de regie van het rijk een handreiking opstellen zodat prostituees die mede vanwege de coronacrisis willen stoppen met hun werk in de seksbranche effectief geholpen worden met bijvoorbeeld het aanvragen van een tijdelijke uitkering.
Een motie van ChristenUnie-Kamerlid Van der Graaf die daartoe opriep kreeg donderdag voldoende steun in de Tweede Kamer. Ook CDA en SGP waren voor.
De richtlijn moet mede worden uitgewerkt door de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en de vereniging van gemeentelijke directeuren in het sociaal domein Divosa.
Het kostte Van der Graaf weken aan duw- en trekwerk voordat de Kamer deze richtinggevende uitspraak deed. Wat vooral lastig bleek, was duidelijk maken dat de juridische status van naar schatting enkele duizenden sekswerkers op de arbeidsmarkt een nogal gecompliceerde is.
Van der Graaf vroeg met name aandacht voor prostituees die werken via een zogeheten opting-in-constructie; een fiscale variant die vaak wordt gehanteerd bij mannen en vrouwen die in seksclubs werken. Wie volgens zo’n formule werkt, betaalt wel belasting, maar is juridisch gezien noch 100 procent zelfstandig ondernemer, noch volledig werknemer in loondienst.
Minister Wouter Koolmees (Sociale Zaken) bevestigde op 10 juni in antwoord op Kamervragen dat financiële steunregelingen in het kader van de coronacrisis of de WW, zoals bijvoorbeeld de Bijstand voor zelfstandigen-regeling (Bbz) of de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo), niet open staan als er sprake is van een opting-in-regeling.
In een Kamerdebat op 18 juni zei staatssecretaris Tamara van Ark (Sociale Zaken) in reactie hierop dat deze groep sekswerkers krachtens de Participatiewet wel recht op bijstand heeft.
In de praktijk ligt dat volgens Van der Graaf echter veel gecompliceerder dan het op het eerste gezicht lijkt. „Doordat er vaak sprake is van een gebrekkige administratie of een malafide boekhouder ontbreekt het aan goed zicht op het inkomen. Daarom komen veel van deze mensen niet in aanmerking voor maatregelen”, zei ze in het debat.
Sommige gemeenten kiezen voor een maatwerkbudget, een soort vangnet voor uitzonderlijke, onvoorziene situaties, maar hiervoor is geen landelijke regeling.
Van der Graaf deed daarom een oproep aan het kabinet om met een aantal partijen alsnog een werkwijze te ontwikkelen om overal maatwerk te kunnen leveren voor prostituees die vallen onder een opting-in-regeling. Die oproep kreeg donderdag dus Kamerbreed steun.
In een reactie zei een opgeluchte Van der Graaf te hopen dat de handreiking die nu wordt opgesteld zal helpen om belemmeringen bij bijvoorbeeld het krijgen van een baan, huis of inkomen en het bij het aflossen van schulden uit de weg te ruimen. „Het werk van hulporganisaties die uitstapprogramma’s aanbieden, wordt zo beter ondersteund. Op deze manier helpen we deze dappere vrouwen nog sneller aan een mooie toekomst buiten de prostitutie”, aldus het Kamerlid.
