Het Belgische paleis heeft dat dinsdag bekendgemaakt. Congo viert dinsdag de 60e verjaardag van de onafhankelijkheid. De brief kwam onverwacht.

„Deze geschiedenis bestaat uit gemeenschappelijke verwezenlijkingen, maar ook uit pijnlijke episoden. Ten tijde van Congo-Vrijstaat werden geweld- en gruweldaden gepleegd die op ons collectieve geheugen blijven wegen. Gedurende de daaropvolgende koloniale periode werd eveneens leed veroorzaakt en zijn vernederingen toegebracht. Ik houd eraan mijn diepste spijt te betuigen voor die wonden uit het verleden. Wonden die tegenwoordig weer pijnlijk voelbaar worden door daden van discriminatie, nog te sterk aanwezig in onze samenleving”, schrijft Filip.

Uit de politieke hoek komen positieve reacties op de spijtbetuiging van het staatshoofd. België moet het Congolese leed erkennen, en dat is wat de koning deed, reageerde premier Sophie Wilmès. De regering staat volgens haar volledig achter de uitspraken van het staatshoofd. Zij riep op tot „een debat zonder taboes” in het parlement.

Voorzitter Patrick Dewael kondigde aan dat het parlement „op basis van onderzoek en dialoog” een manier gaat zoeken om om te gaan met de „moeilijke koloniale geschiedenis van België”.

Het parlement besloot onlangs een speciale commissie in het leven te roepen die moet bijdragen aan de verwerking van het koloniale tijdperk, door sommigen al bestempeld als een ‘waarheidscommissie’. Onder anderen de groene parlementariër Wouter De Vriendt vindt dat er excuses moeten volgen. Hij sneed ook de teruggave van gestolen voorwerpen uit Congo aan.

Koning Leopold II (1835-1909) regeerde vanaf 1885 over Congo dat toen Onafhankelijke Congostaat of Congo-Vrijstaat werd genoemd en zijn eigendom was. De koning behaalde enorme winsten met handel in rubber en ivoor uit het land. De oorspronkelijke bevolking werd slachtoffer van een schrikbewind met dwangarbeid en meedogenloze onderdrukking waarbij miljoenen slachtoffers vielen.

In 1908 besloot het Belgische parlement Congo te annexeren en werd het land een kolonie van België. In 1960 volgde onafhankelijkheid. Tegenwoordig heet het land Democratische Republiek Congo.