Kamercommissie: buitenlandse lange arm heeft moskeeën in greep
Een aantal Nederlandse moskeeën, moskeescholen en andere islamitische organisaties wordt bekostigd en aangestuurd vanuit de Golfstaten en Turkije. Daardoor krijgen antidemocratische ideeën vat op Nederlandse moslims, concludeert de commissie van Tweede Kamerleden die dat heeft onderzocht. Moskeegangers radicaliseren of worden, als ze weerstand bieden, geïntimideerd en bedreigd.
Wie betaalt, bepaalt, stelt de commissie onder leiding van CDA-Kamerlid Michel Rog vast. Zo heeft een stichting uit de Verenigde Arabische Emiraten het volledig voor het zeggen in de Rotterdamse Essalammoskee, de grootste van het land. Het zijn vooral Golfstaten als Saudi-Arabië, Qatar en Koeweit, en Turkije die invloed kopen bij Nederlandse moskeeën. Hoeveel geld er naar hen vloeit en om hoeveel van de ongeveer vijfhonderd Nederlandse moskeeën het precies gaat, heeft de commissie niet kunnen ontdekken. Van de 148 Turkse Diyanet-moskeeën was wel van meet af aan duidelijk dat zij vanuit Turkije worden gefinancierd.
Geldschieters uit de Golf proberen vooral extremistisch gedachtegoed als het salafisme te verbreiden, constateert de commissie. Dat doen ze vooral op de buitenschoolse moskeelessen met veel succes. „Salafistische aanjagers” spelen daarin een belangrijke rol. Zij doen zich in het openbaar veel gematigder voor dan ze zich binnenskamers opstellen. Zo voorkomen ze dat justitie hen kan aanpakken.
De commissie heeft zowel moskeebestuurders en andere betrokkenen als deskundigen van bijvoorbeeld de AIVD gehoord. Zij legt de Kamer een aantal maatregelen voor die deze experts hebben geopperd, maar doet geen aanbevelingen. Het kabinet werkt al langer aan een verbod op geldstromen uit „onvrije landen” naar onder andere Nederlandse moskeeën. Maar dat vlot niet erg, omdat het bijvoorbeeld moeilijk blijkt af te bakenen om welke landen het gaat.
De geldstromen uit de Golfstaten en Turkije naar buitenlandse geloofsgenoten komen soms voort uit vroomheid, bijvoorbeeld om aan de islamitische aalmoesplicht te voldoen. Of om de eigen conservatieve of radicale versie van de islam te verbreiden. Maar deze landen hebben ook politieke motieven. Zo wil Turkije greep houden op Nederlanders van Turkse komaf, en probeert het land ook hun stem in verkiezingen in hun moederland te sturen.
