Ze liggen in een vechtscheiding. Tijdens de coronacrisis, als het gezin veel aan huis gebonden is, escaleren de ruzies. Moeder trekt het niet meer, zegt ze. De vrouw vraagt haar echtgenoot zich te ontfermen over hun kinderen. Hij weigert en doet letterlijk de deur dicht. Moeten opa en oma dan maar de kinderen onder hun hoede nemen? Dat is lastig, coronavoorschriften staan intensief contact met de kleinkinderen in de weg.

„De kinderen raken dus in de knel”, zegt Andries Scherpenzeel (60), die het verhaal recent te horen kreeg. Scherpenzeel leidt dinsdagavond het digitale CHE-seminar over huiselijk geweld. Op de Edese hogeschool is hij aandachtsfunctionaris huiselijk geweld.

Zo’n twee maanden geleden, toen Nederland voor een belangrijk deel op slot zat, luidden de autoriteiten de noodklok over huiselijk geweld. Pijnpunt is dat conflicten in coronatijd vaker binnenskamers blijven. Omdat er bijvoorbeeld geen leerkracht is die een oogje in het zeil houdt.

Hoe kunnen omstanders ingrijpen als ze huiselijk geweld vermoeden?

Scherpenzeel, die hulpverleners traint in het herkennen van signalen van huiselijk geweld: „Mijn motto is: Heb lief en heb lef. Dus vraag door als je denkt dat het ergens niet pluis is. „Ik zie een blauwe plek, hoe komt dat?””

Stel dat u afstapt op een vader die mogelijk zijn kinderen mishandelt. Hij zal wellicht zeggen: Bemoei je niet met mij.

„Ga niet boven mensen staan en zeg niet: „U bent een slechte vader.” Want de meeste ouders willen het beste voor hun kinderen. Conflicten met kinderen ontstaan vaak door onenigheid over regels rond bijvoorbeeld het tijdstip van eten of naar bed gaan. Het helpt als omstanders of hulpverleners aangeven dat ze bijvoorbeeld in hun eigen situatie ook tegen opvoedproblemen aanlopen.”

Hoe kunnen gezinsleden spanning verminderen als ze met elkaar op een kluitje zitten?

„Creëer ruimte, ga wandelen. Maak plezier, door met elkaar een spel te spelen waar je goede herinneringen aan hebt. Crisistijd kan helpen om al langer sluimerende spanningen onder ogen te zien en naar een oplossing te zoeken. Zo kunnen ouders bijvoorbeeld duidelijke afspraken maken over de tijd die kinderen achter hun scherm mogen doorbrengen. Maar ouders moeten ook weer niet voortdurend de strijd aangaan en dienen te beseffen dat het vrij normaal is als kinderen in de puberleeftijd brutaal reageren en grenzen opzoeken. ”