Coolsaet zei zaterdagavond in het programma Nachtwacht op de Belgische televisiezender Canvas dat al-Qaeda door de militaire acties in Afghanistan zodanig is verzwakt dat er geen sprake meer kan zijn van een centraal geleid terreurnetwerk. Ook in België of Europa vormt de islamitische terreur geen noemenswaardige bedreiging, aldus de hoogleraar.

De hype rond al-Qaeda wordt volgens hem in leven gehouden door de angst in het westen voor de moslimwereld en door „onheilsprofeten als George W. Bush”, die de strijd tegen het terrorisme blijft gebruiken als het belangrijkste argument in zijn herverkiezingsstrijd.

Terreurspecialist Coolsaet stelt op basis van wereldwijd onderzoek naar terrorismenetwerken dat aanslagen na 11 september zijn georganiseerd en gepleegd door lokale of regionale terreurgroepen. Die beriepen zich wel vaak op banden met al-Qaeda om hun actie meer bekendheid te geven, maar van sturing door de leiders van al-Qaeda vanuit het grensgebied tussen Pakistan en Afghanistan is geen sprake, aldus Coolsaet.

Hij wijst er verder op dat het aantal terreuraanslagen sinds 1977 niet is toegenomen maar juist gedaald. Wel is het aantal slachtoffers iets groter geworden, met een duidelijke piek op 11 september 2001 (rond de 3000 slachtoffers). Hij vreest dat het steeds weer noemen door het westen van al-Qaeda als „brein” achter de aanslagen een averechtse werking heeft. Dat geeft lokale terreurgroepen de wind in de zeilen, aldus Coolsaet.

Dit alles maakt de zaak er volgens Coolsaet niet makkelijker op: in plaats van oorlog te moeten voeren tegen een feitelijk niet bestaande, centraal en strak hiërarchisch geleide terreurorganisatie als al-Qaeda, moet het Westen de strijd aanbinden met onzichtbare lokale terreurgroepen. Die gebruiken de vlag van al-Qaeda, maar opereren autonoom.

Bovendien zijn de meeste terreuracties niet tegen het westen, maar tegen de islamitische wereld zelf gericht, en daar vallen ook de meeste slachtoffers, aldus Coolsaet.

Terrorisme is volgens Coolsaet niet het gevolg van armoede en heeft niets te maken met godsdienst. Terrorisme ontstaat door marginalisering van bevolkingsgroepen. Hij vindt dat het westen anders moet omgaan met allochtonen. Als de westerse samenlevingen hen niet werkelijk aanvaarden en kansen geven, creëren ze getto’s waarin kleine extremistische groepen hun boodschap van haat en geweld kunnen zaaien en jongeren rekruteren voor hun ’heilige strijd’.