Vredesoverleg Darfur mislukt
De vredesbesprekingen die de Sudanese regering en twee rebellengroepen uit de regio Darfur sinds drie weken in Nigeria voerden, zijn mislukt. Dat is woensdag bekendgemaakt.
In de laatste gespreksronde, afgelopen maandag, weigerde een van de twee rebellengroepen, de Beweging voor Rechtvaardigheid en Gelijkheid, een akkoord te ondertekenen over het mogelijk maken van hulpverlening aan de 1,2 miljoen vluchtelingen uit Darfur. Een dergelijk akkoord werd beschouwd als het hoogst haalbare resultaat van de onderhandelingen. De rebellen zeiden het nut van het akkoord niet in te zien en de regering gaf hun daarom de schuld van het mislukken van de onderhandelingen.
De Afrikaanse Unie, die het initiatief tot de onderhandelingen heeft genomen, heeft voorgesteld een pauze van ten minste drie weken in te lassen en daarna te bekijken of er verder gepraat kan worden. De partijen hebben daarmee ingestemd.
De twee rebellengroepen begonnen in februari 2003 een opstand in Darfur, omdat de Sudanese regering de Arabische bewoners van het gebied zou bevoordelen boven de zwarte meerderheid. Arabische milities, de Janjaweed, begonnen de zwarte bevolking daarop met steun van de regering uit te moorden. Naar schatting zijn 30.000 Sudanezen vermoord en zijn 1,2 miljoen mensen op de vlucht gejaagd. De Beweging voor Rechtvaardigheid en Gelijkheid wil nergens over praten voordat de regering overgaat tot ontwapening van de Janjaweed. Regeringsonderhandelaar Majzoub al-Khalifa Ahmad zei woensdag dat de regering daarmee bezig is. „Maar ook de rebellen moeten in veilige gebieden worden geplaatst”, zei hij. „Ze zijn hetzelfde als de Janjaweed. Er is geen verschil.”
In de VN-Veiligheidsraad is woensdag verzet gerezen tegen het Amerikaanse voorstel om economische sancties tegen Sudan te treffen wegens de situatie in Darfur. Rusland en China, die binnen de Veiligheidsraad vetomacht hebben, zijn tegen de wens van Washington om over te gaan tot diplomatieke en economische strafmaatregelen tegen Sudan omdat het onvoldoende zou meewerken aan een oplossing van het conflict in Darfur en omdat het niet zou hebben voldaan aan de in de eerdere resolutie geëiste ontwapening van Arabische Janjaweed-milities. Ook Pakistan, Algerije en Angola keerden zich in de Veiligheidsraad tegen het Amerikaanse sanctievoorstel. Mogelijk moet Washington de ontwerpresolutie opnieuw afzwakken. Begin deze week trokken de VS het voorstel voor een olie-embargo tegen Sudan al in.
De Amerikaanse regering heeft de crisis in Darfur bestempeld als genocide. Volgens de Sudanese regering stellen de VS de situatie erger voor dan zij is, om met het oog op de Amerikaanse presidentsverkiezingen de aandacht af te leiden van andere crisisgebieden, zoals Irak.
De Amerikaanse ambassade in Sudan bevestigde woensdag het bericht dat de militaire waarnemers van de Afrikaanse Unie in Darfur steun krijgen van militairen uit de Verenigde Staten. De ambassade wil niet zeggen om hoeveel Amerikaanse militairen het gaat en welke rol ze spelen.
Vorige week vrijdag zinspeelde de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Colin Powell, al op de aanwezigheid van Amerikaanse militairen in de door geweld geteisterde Sudanese provincie. Hij zei dat „enkele” militairen assistentie bieden aan de gewapende waarnemersmacht van de Afrikaanse Unie.
Washington reageerde woensdag met scepsis op berichten dat Syrië in Darfur chemische wapens zou hebben getest. Volgens de Duitse krant Die Welt van woensdag zouden daarbij tientallen mensen de dood hebben gevonden.
„Ik denk dat als het waar is, we het vermoedelijk zouden hebben gezien”, aldus woordvoerder Richard Boucher van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken. „Het vervoeren en gebruiken van chemische wapens zou alarmbellen hebben doen rinkelen als we ervan afwisten”, voegde hij daaraan toe. Wel verklaarde Boucher dat de zaak nog eens zal worden bekeken.
Volgens Die Welt zouden Syrische speciale eenheden in juni chemische wapens hebben gebruikt tegen burgers in de provincie Darfur. De krant baseert zich naar eigen zeggen op documenten van westerse inlichtingendiensten waarin hij inzage heeft gehad. De operatie in Darfur zou plaats hebben gehad met instemming met de Sudanese regering.