Joden gaan een bijzondere viering van seideravond meemaken
De viering van seideravond vraagt vanwege het coronavirus aanpassingen. Ultra-orthodoxen zijn onverbiddelijk.
Moeilijke tijden zijn Israëliërs niet onbekend. Het land heeft zware oorlogen gekend in 1948, 1967 en 1973. In 1991 bestookte de Iraakse president Saddam Hoessein en in 2006 de Libanese Hezbollahbeweging Israël met raketten. Tijdens de Tweede Intifada bliezen kamikazeterroristen zichzelf op in drukke restaurants, bussen en winkelcentra. Als de ernst is doorgedrongen, houdt het publiek zich doorgaans goed aan de veiligheidsvoorschriften.
Nu is er opnieuw zo’n moeilijke periode. Deze week stonden voor de supermarkten Israëliërs netjes in de rij tot ze de winkel binnen mochten. De meesten hielden afstand van elkaar en ook mondkapjes zijn buiten verplicht.
Soms wordt de spanning een klant teveel en krijgt het winkelpersoneel de volle laag.
Het coronavirus blijkt ieders dagritme te beïnvloeden. Het gestommel in het flatgebouw waar we wonen gaat zeker tot een uur of twee ’s nachts door, en buiten zijn kinderstemmetjes niet voor elf uur ’s morgens te horen.
Intussen gingen niet overal de nieuwe instructies er even gemakkelijk in. De autoriteiten hadden vooral problemen met groepen haredim, ultra-orthodoxen. Let wel: de meeste haredim namen de voorschriften wel serieus, maar twee minderheden vormden daarop een uitzondering. De eerste groep bleek de berichten te laat te hebben gehoord. Dat komt omdat de leden zich van de media afsluiten om „wereldse invloeden” buiten de deur te houden. De andere groep trekt zich willens en wetens nergens wat van aan. Aan vooral die groep had de politie de handen vol.
Verder is het dichtbevolkt in de haredische wijken, en dat geldt voor zowel buiten als binnenshuis. Zo bleek een broer van de haredische journaliste Tzipi Yarom het virus te hebben opgelopen. Dat zou niet alarmerend zijn geweest als de man niet een vrouw en zes kinderen om zich heen had, ook toen hij al ziek was. „We denken dat ze allemaal besmet zijn, maar we weten we niet, want ze zijn niet getest,” aldus Yarom.
In de ultra-orthodoxe stad Bnei Brak blijkt inmiddels sprake van een grote uitbraak. De autoriteiten hebben de stad afgesloten van de buitenwereld. Leden van de afdeling Burgerbescherming van het leger helpen er bij de evacuatie van zieken naar de coronahotels, of naar de ziekenhuizen en doen mee met het distribueren van voedsel.
Komende woensdagavond wordt het moeilijk, want dan is het seideravond. Joden herdenken dan traditiegetrouw de uittocht uit Egypte. Voor deze feestelijke liturgische maaltijd aan het begin van het Pesachfeest nodigen ze familieleden en vrienden uit. Dit jaar mag de seider alleen worden gevierd met degenen die in hetzelfde huis wonen. Het uitnodigen van gasten van buitenaf is dit keer verboden, maar sefardische rabbijnen gaven toestemming voor het gebruik van videoverbindingen op seideravond. Normaliter mag dat niet, en de maatregel viel dan ook verkeerd bij de opperrabbijnen Yitzhak Yosef en David Lau. Ze waarschuwden dat op deze wijze Pesach zou worden ontwijd. Alleen als er levens mee worden gered zijn zulke middelen toegestaan, zo lieten ze weten.