‘Als de eis inhoudt dat we geen nucleaire technologie onder de knie krijgen voor vreedzame doeleinden, dan is dat onbespreekbaar, want we zijn al zover’, zei woordvoerder Hamid Reza Asefi van het Iraanse ministerie van buitenlandse zaken. ‘Maar als de Europeanen de verzekering willen dat we slechts vreedzaam gebruik maken van nucleaire energie, dan zijn we bereid om garanties te geven.’

Volgens een vertrouwelijk document dat zaterdag in handen kwam van The Associated Press hebben Groot–Brittannië, Frankrijk en Duitsland november als deadline gesteld waarvoor Iran tegemoet moet komen aan bepaalde voorwaarden die de vrees moeten wegnemen dat het in het geheim werkt aan een atoombom. Het document is een ontwerpresolutie die de Europese mogendheden naar verwachting maandag zullen introduceren op een bijeenkomst van het IAEA.

Het document brengt de drie Europese landen dichter bij het Amerikaanse standpunt dan tevoren. In de resolutie wordt de Verenigde Naties verzocht sancties tegen Iran te overwegen, als Teheran geen gehoor geeft aan het ultimatum. De Verenigde Staten dringen hier al langer op aan, maar stuitten tot nu toe op verzet van de drie Europese grootmachten.

De Amerikaanse onderminister van buitenlandse zaken John Bolton zei zondag in Israël dat Washington naar sancties zal streven als Iran zijn pogingen een kernbom te ontwikkelen niet opgeeft. Bolton merkte op dat Iran het voorbeeld moet navolgen van Libië, dat zijn kernprogramma heeft ontmanteld. Hij signaleerde tevens dat Teheran na vijf eerdere bijeenkomsten van het IAEA over de kwestie heeft geweigerd de noodzakelijke stappen te zetten. Volgens Amerikaanse regeringsmedewerkers gaat het Iraanse nucleaire programma veel verder dan nodig is voor het opwekken van elektriciteit.

De ontwerpresolutie voorziet in een waarschuwingsfase, waarin Iran te horen zou krijgen dat ‘verdere stappen’ volgen als het geen gehoor geeft aan de eisen. Volgens diplomatieke bronnen komt dit neer op een verwijzing naar de Veiligheidsraad.

Asefi zei dat zijn regering er het volste vertrouwen in heeft dat de kwestie niet voor de Veiligheidsraad komt. ‘Er is geen enkele mogelijkheid dat de aanstaande bijeenkomst ons dossier zal verwijzen naar de Veiligheidsraad, omdat er geen reden is dat te doen’, aldus de woordvoerder.

Op de laatste IAEA–bijeenkomst in juni kreeg Iran de waarschuwing dat het weinig tijd over had. Er werd echter geen deadline gesteld en er was ook geen sprake van een indirecte dreiging met sancties.

Iran stemde vorig jaar in met bevriezing van zijn verrijkingsprogramma, maar hervatte sindsdien het testen, assembleren en produceren van de centrifuges die nodig zijn voor uraniumverrijking. Vorige week bevestigde het tegenover het IAEA dat het van plan is ruim veertig ton ruwe uranium om te zetten in uraniumhexafluoride, dat nodig is voor het verrijkingsproces.