Internationale Vrouwendag betekent in Rusland iets anders
Internationale Vrouwendag: in Rusland is die dag inmiddels aangepast tot het uitdragen van conservatieve waarden.
Twee jonge jongens staan zaterdag buiten een groot winkelcentrum in de Russische stad Izhevsk bloemen te verkopen. In de kofferbak van hun oude Lada Priora met geblindeerde ramen staan emmers vol met de door Russische dames zo geliefde Nederlandse tulpen. Een dagje illegaal bloemen verkopen, levert de jongens een leuk extra zakcentje op.
De uit Nederland ingevlogen bloemen zijn populair in Rusland, zeker rondom 8 maart, de internationale dag voor vrouwen. In bloemenwinkels is het een drukte van belang. Een wat oudere Rus bestelt een vijftal witte rozen. „Uit Nederland”, zegt de blonde verkoopster die de met een speciale tang de prikkelende zijtakken verwijderd en de bloemen in een boeket schikt. „Nederlandse bloemen zijn groter en steviger dan Russische.”
Vosmova Marta, zo heet de feestdag in de volksmond, is een soort mix tussen Valentijnsdag en Moederdag. Het is een dag om de liefde te verklaren, maar ook een dag om bloemen te kopen voor moeders en zuslief. Vrouwen worden in Rusland op deze dag extra verwend. In sommige gevallen krijgen ze thuis ontbijt op bed of worden ze met ballonnen en taart onthaald op het werk. In Moskou en enkele omliggende regio’s mogen vrouwen op 8 maart gratis met het openbaar vervoer.
Vroeger was deze feestdag de dag voor feministen om gelijke rechten en gelijk loon te bewerkstelligen in de maatschappij. Vooral onder aanhangers van de linkse socialistische ideologie van de Sovjet-Unie was de feestdag erg populair. In 1921 stelden de bolsjewieken 8 maart in als een officiële vrije dag.
De feestdag staat in contrast met 23 februari – de dag van de beschermers van het vaderland. Op die dag wordt de man in de rol van verdediger en beschermer van het vaderland benadrukt: vrouwen kopen dan voor hun man, vader of broer cadeaus: een paar sokken, gereedschap of een attribuut voor in de auto.
In het huidige Rusland is Internationale Vrouwendag uitgegroeid tot iets totaal anders: een dag waarin de vrouw in het zonnetje wordt gezet en waarin de traditionele man-vrouw rol nog eens extra wordt benadrukt. In veel Russische media worden vrouwen aan het woord gelaten die het feminisme afkeuren en vinden dat de man leiderschap op zich moet nemen. Vrouwen moeten vooral vrouw blijven: kinderen krijgen, mooi zijn en zorgen voor hun man.
Er klinkt kritiek uit het conservatieve Rusland van mensen die het concept van Internationale Vrouwendag verouderd vinden. In de krant Moskovski Komsomoletsk houdt Aleksander Altoenjan een betoog voor het afschaffen van de feestdag: „Vroeger hadden de vrouwen geen rechten, zeggen ze, en daarom moesten we een feestdag voor hen instellen.”
Als iedere bevolkingsgroep die zich achtergesteld voelt in de maatschappij en speciale feestdag moet hebben, dan zijn ze in Rusland nog wel even bezig. De boeren, Joden of zelfs dieren zouden dan een feestdag moeten hebben, aldus Altoenjan. Het is een verouderde ideologie „maar nu leven we in de 21ste eeuw: de vrouw is net zo zeer mens als iedereen.”
Omdat de feestdag nu eenmaal wel bestaat, is Altoenjan niet te beroerd om vrouwen een fijne 8 maart te wensen: „Laat jullie mannen nooit vergeten hoeveel jullie voor hen doen.”