Het incident gebeurde toen de voorzitter van de rechtbank de psychologische rapportages besprak die over T. zijn uitgebracht. Toen de raadsman hem daarbij verzocht „wat langzamer te praten en de zaken te bespreken op het niveau van mijn cliënt, zodat hij begrijpt wat wordt gezegd”, keerde T. zijn hoofd naar rechts en bespuugde hij zijn advocaat.

Eerder tijdens de ondervraging stak T. zijn middelvinger op naar de rechtbank. Het gebaar was voor het overgrote deel van de zaal onzichtbaar, maar werd gememoreerd door de voorzitter van de rechtbank. Die bespeurde even later ook „een glimlachje” op het gezicht van T.

T. werd ondervraagd nadat de rechtbank de gebeurtenissen op de dag van de tramaanslag vorig jaar had doorlopen en daarbij had geput uit verklaringen van onder meer familieleden over T. Hij weigerde stelselmatig antwoord te geven op vragen die hij kreeg over de aanslag. Ook stond hij niet op bij binnenkomst van de rechtbank. Tijdens een eerdere zitting gaf hij al aan de rechtbank niet te erkennen.

Zijn familieleden hebben bij de politie verklaard dat de 38-jarige Utrechter in het dagelijks leven nauwelijks serieus bezig was met het geloof. Volgens een broer was hij „heel zwak” in zijn geloof en hield hij zich „absoluut niet aan de regels van de islam”. Een zus noemde hem een „parttime moslim, die de ene keer in geradicaliseerde kleding liep en de andere keer niet”.

Een tweede broer, die niet veel contact met hem had, noemde zijn broer bij de politie „misschien wel doorgedraaid en knettergek geworden”. Een neef zei dat T. „meestal niet bezig was met het geloof en veel alcohol gebruikte”.

T. (38) heeft bekend dat hij op 18 maart vorig jaar het vuur opende op omstanders in en bij een tram op het 24 Oktoberplein. Er vielen vier doden en meerdere gewonden. Bij de aanslag riep T. volgens veel getuigen „Allah Akbar”. Ook in notities die hij maakte zijn achteraf verwijzingen naar het geloof gevonden.

Toen T. begin 2019 vastzat voor een andere zaak, voelde de imam van de gevangenis in Lelystad zich door hem bedreigd. Een gevangenbewaarder kreeg een kopstoot nadat hij T. waarschuwde dat hij niet mocht bidden tijdens de arbeid. Tegen een andere medewerker zei hij: „Als ik buiten kom, dan horen jullie wel over mij.”

T. heeft tegen medegevangenen gezegd dat hij geen spijt heeft. „Over dertig jaar kom ik in een rollator buiten. Dan ga ik door waar ik ben gebleven.”