Nieuwe EU-missie voor toezicht op wapenembargo Libië
De EU lanceert een nieuwe missie inclusief schepen en vliegtuigen om toezicht te houden op het VN-wapenembargo tegen Libië. Daarover hebben de ministers van Buitenlandse Zaken unaniem een politiek akkoord bereikt, zei EU buitenlandchef Josep Borrell na overleg in Brussel. „Als er politieke wil is, is niets onmogelijk.”
De details worden de komende weken uitgewerkt, zodat over ruim een maand een formeel besluit kan worden genomen. Borrell hoopt dat de missie eind maart van start kan gaan. Veel lidstaten bieden volgens hem aan schepen te leveren. „We zullen in actie komen als er wapens over zee worden gesmokkeld.”
Eerder op de dag bleek dat er geen steun is om weer schepen in te zetten voor Operatie Sophia, de huidige EU-missie tegen mensen- en wapensmokkel in de Middellandse Zee. Met name Oostenrijk vreest voor een aanzuigende werking op migranten.
Om die zorgen weg te nemen gaan de marineschepen in de nieuwe missie verder naar het oosten van Libië opereren, weg van de migratieroutes in het centrum en westen. De schepen worden teruggetrokken als zich een sterke stijging voordoet van het aantal migranten over zee in hun operatiegebied, aldus Borrell. Hij gelooft overigens niet dat marineschepen een ‘pull factor’ waren of zullen zijn. De EU blijft de Libische kustwacht en marine trainen.
Operatie Sophia, die tot vorig voorjaar langs de hele Libische kust actief was en tienduizenden migranten uit zee redde, wordt opgedoekt. „Nu komt er een nieuwe militaire missie in een ander gebied met een duidelijke focus op het wapenembargo”, zei de Oostenrijkse minister Alexander Schallenberg.
Minister Stef Blok zei eerder dat Nederland zich „constructief” opstelt voor een missie op zee. „Als mensensmokkelaars deze missie gaan gebruiken door bewust naar deze schepen toe te varen, dan wordt de missie aangepast of stopgezet”, zei hij maandag. „We hebben allemaal haast, maar dit onderdeel moet nog uitgewerkt worden. Ik kan dus nog niet precies zeggen wanneer de schepen kunnen uitvaren.”
De ministers beloofden vorige maand zich in te zetten voor bewaking van het wapenembargo dat volgens Borrell systematisch wordt geschonden. Ondanks oproepen tot een staakt-het-vuren wordt In Libië nog altijd volop gevochten. Hoe de wapenhandel over land moet worden aangepakt is onduidelijk.