Het CIDI heeft het afgelopen jaar 182 gevallen van anti-Joodse discriminatie geregistreerd, nog los van incidenten op sociale media. In de dertig jaar dat het informatiecentrum de Monitor Antisemitische Incidenten bijhoudt, was het aantal nog nooit zo’n hoog. De 182 antisemitische incidenten in 2019 betekenen een toename van 35 procent ten opzichte van de 135 voorvallen in 2018. Het aantal scheldpartijen steeg van 18 naar 44.

Bij demonstraties werden vorig jaar in totaal 18 gevallen van discriminatie gemeld, tegen 5 in 2018. Fysiek geweld met antisemitisch motief vond in 2019 twee keer plaats, in 2018 één keer.

De groei van antisemitisme heeft te maken met verruwing en polarisering in de samenleving en de opmars van sociale media, stelt CIDI-woordvoerder Aron Vrieler. Hij vreest dat het gevoel in de maatschappij ontstaat dat Jodenhaat er „gewoon bijhoort.”

Een directe aanleiding voor de groeiende Jodenhaat ziet Vrieler niet. Zes jaar geleden was de stijging gerelateerd aan het oplaaien van het conflict tussen Israël en Hamas. In het piekjaar 2014 telde het CIDI 171 incidenten.

De groei van antisemitisme zonder directe aanleiding noemt Vrieler nog zorgelijker. „We zien nu een toename over de hele breedte, in allerlei hoeken van de samenleving.” Het meeste antisemitisme is afkomstig uit extreem-linkse, extreem-rechtse en islamitische hoek.

Antisemitisme op internet komt zo vaak voor dat het CIDI aantallen niet kan bijhouden, zegt Vrieler. „Gigantisch veel.” Het informatiecentrum telt antisemitische uitingen op internet niet mee in de monitorcijfers om vergelijking met voorgaande jaren mogelijk te maken, maar signaleert incidenten wel. „We kijken wat er borrelt in de samenleving.”

Socialemediabedrijven ondernemen te weinig actie tegen antisemitische, racistische uitingen, stelt de woordvoerder. De organisatie publiceert dit voorjaar een rapport over online Jodenhaat.

Schrijnend

Het CIDI vreest dat het aantal gemelde antisemitische voorvallen slechts het topje van de ijsberg zijn. „Wat de stijging des te schrijnender maakt, is dat slachtoffers slechts zelden aangifte doen bij de politie, omdat zij vrezen dat dit tot niets leidt.

Wanneer slachtoffers wél aangifte doen, stuiten zij vaak op onbegrip en kan het soms jaren duren voor zij horen wat er met hun aangifte is gedaan.”

Voorlichting is nodig, benadrukt Vrieler. Niet alleen over de geschiedenis, de Holocaust, maar ook over het Jodendom. „Het optreden van de staat Israël staat niet gelijk aan het Jodendom. Bovendien moeten mensen weten dat antisemitisme niet zomaar wordt getolereerd.”