Moeder Teresa is wellicht een van de bekendste personen die ooit op aarde hebben rondgelopen. Wereldwijd stond zij bekend om haar inzet voor armen en zieken. Inspirerend voor miljoenen mensen en voor wereldleiders. Veel minder bekend is haar gedreven inzet voor de bescherming van ongeboren kinderen. De theoloog John Piper wijst hierop in zijn boek ”A hunger for God” (1997).

Het trof mij hoe deze vrouw, die zo bekend is vanwege haar liefdevolle optreden, zo scherp spreekt over abortus. Daarmee vormt zij een confronterende spiegel voor veel christenen in ons land. Zo sprak zij onverbloemd over het onrecht van abortus in 1994, tijdens het National Prayer Breakfast, waaraan ook de toenmalige Amerikaanse president Clinton en zijn vrouw deelnamen. Ik citeer uit haar toespraak: „Naar mijn gevoel is de grootste vernietiger van de vrede tegenwoordig abortus, omdat het een oorlog is tegen het kind, een direct doden van het onschuldige kind, moord door de moeder zelf. En als wij accepteren dat een moeder zelfs haar eigen kind kan doden, hoe kunnen we dan andere mensen vertellen elkaar niet te doden? Elk land dat abortus accepteert, leert zijn volk niet om lief te hebben, maar om geweld te gebruiken om te krijgen wat zij willen. Dit is waarom abortus de grootste vernietiger van liefde en vrede is.”

Mensbeeld

Scherpe woorden van deze dame. Maar ook leerzaam. Teresa beschouwt abortus niet als een geïsoleerd kwaad, maar wijst op het mens- en wereldbeeld achter abortus. Piper sluit zich in het genoemde boek daarbij aan. Het enige wat de humaniteit kan bewaren, is de zekerheid dat ieder mens uniek is en waarde heeft. En het enige dat ons die zekerheid schenkt, is de Bijbelse wetenschap dat mensen zijn geschapen naar het beeld van God. Als dit besef verdampt, is er uiteindelijk geen overtuigend beletsel voor het doden van ongeboren leven, ernstig gehandicapten of ouderen met dementie die een kostenpost vormen.

Volgens Piper heeft het miskennen van de hoge waarde van íeder menselijk leven gevolgen voor de samenleving als geheel. Een beschaving die toestaat om ongewenst menselijk leven te doden, is geen lang leven beschoren. De indringende vraag van Moeder Teresa wijst in diezelfde richting. Hoe kunnen we op geloofwaardige wijze mensen leren dat ze elkaar niet mogen doden als we aanvaarden dat een moeder zelfs haar eigen kind mag doden? Het zijn niet alleen de kinderen die worden geaborteerd, maar ook de menselijkheid en moraal in een beschaving worden ondergraven.

Ondenkbaar

De ziel van onze cultuur staat op het spel. Dit betekent dat het de prolifebeweging niet alleen moet gaan om het afwijzen van abortus, maar ook om het positief creëren van een cultuur van leven. Piper legt uit wat dit omvat. Het gaat niet enkel om een cultuur waarin abortus onwettig is, maar om een cultuur waarin abortus zelfs ondenkbaar is. In zo’n cultuur worden de lichamelijke en psychische gevaren van abortus niet verzwegen, maar eerlijk benoemd. Mannen wordt geleerd dat abortus geen simpele uitweg is voor hun onverantwoorde seksueel gedrag. In deze cultuur krijgen vrouwen respect en kunnen ze rekenen op liefde en trouw, op mededogen en plichtsbesef. Deze waarden voor moeder én kind zullen universeel zijn en gekoesterd worden. Dit is de uitdaging waarvoor de prolifebeweging vandaag staat.

Waken

Is deze uitdaging niet te groot? Moeder Teresa doet denken aan een moeder in Israël, Rizpa (2 Samuel 21:1-14). Haar zonen zijn geëxecuteerd als zoenoffer om rust en welvaart in Israël te brengen. Zij vecht tegen de wilde dieren, maar evenzeer tegen de mensen die zo respectloos met het menselijk leven, met de kinderen van hun volk, omgaan. Eén enkele vrouw neemt het op voor het leven én voor de doden. Eén enkele vrouw legt zich niet neer bij de minachtende wijze waarop wordt omgegaan met haar kinderen. Dwars tegen de politieke machthebbers in. En God bestuurt het zo dat de liefde overwint en het gehele land daarvan de zegen ondervindt. Zulke moeders zijn het geweten van een samenleving en vormen de kurken waarop een land drijft, omdat zij de menselijkheid bewaren. Deze Rizpa’s zijn er nog. Dat geeft moed. Je moet er niet aan denken wat er met onze samenleving gebeurt als zij wegvallen.

De auteur is directeur van de NPV-zorg voor het leven.