Dat maakte het Australische Bureau of Meteorology in Victoria vrijdag bekend.

Hoe gaat dat in zijn werk?

Door de grote hitte van de bosbranden stijgt de rook tot ongeveer 16 kilometer hoogte. De rookdeeltjes doen dienst als condensatiekernen, waardoor forse buienwolken ontstaan, de zogeheten pyrocumulonimbuswolken. In deze aambeeldvormige wolken ontstaan zware onweersbuien. De afgelopen periode zijn er zo’n achttien pyrocumulonimbuswolken gevormd, de meeste in de provincie Victoria.

Wat maakt zo’n pyrocumulonimbuswolk anders dan een gewone onweerswolk?

Qua vorm lijkt zo’n wolk heel erg op een onweerswolk die ontstaat op een hete zomerdag. Het grote verschil is echter dat de opwaartse beweging van lucht niet komt door een opgewarmd aardoppervlak, maar door intens hete bosbranden.

Het regent toch ook in Australië?

Jazeker. Op sommige plaatsen vallen zware regenbuien uit de onweerswolken. Die zijn in dit geval ook erg gevaarlijk. Want waar de regen valt, koelt de warme lucht sterk af. Het temperatuursverschil met de omringende lucht veroorzaakt levensgevaarlijke ”downbursts” of windschering. Plotseling kan de windsnelheid hierdoor oplopen tot 250 kilometer per uur. Door deze downbursts knakken bomen als luciferhoutjes. Bovendien zorgen ze ervoor dat het vuur zich nog sneller kan verspreiden.

Kan het nog erger?

Jawel. Als zo’n pyrocumulonimbuswolk zich uitbreidt, kan er een vuurtornado ontstaan. Dat is al eerder gebeurd in 2003. Wetenschappers van de Amerikaanse Yale University maken zich ook ernstige zorgen dat de pyrocumulonimbuswolken het weer op de hele wereld gaan beïnvloeden. De rookpluimen zijn zo groot dat ze de stratosfeer kunnen bereiken, een hoogte van 10 tot 50 kilometer boven het aardoppervlak.

Hebben de branden te maken met klimaatverandering?

Ja. Uit onderzoek van de Canadese University of Alberta blijkt dat in een warmer klimaat de kans op bosbranden groeit. Situaties zoals in Australië zouden ook kunnen voorkomen in Texas (VS), Portugal, Zuid-Afrika en Argentinië.