In het wetsvoorstel staat dat rechters kunnen worden ontslagen als ze juridische hervormingen van de regering in twijfel trekken. Ze mogen ook de aanstelling van nieuwe rechters niet in twijfel trekken of zich uitspreken over politieke zaken.

„Tegenstellingen tussen de Poolse wetgeving en de Europese wetgeving leiden waarschijnlijk tot een tussenkomst van de EU. Op de lange termijn kan het zelfs leiden tot een gedwongen vertrek van Polen uit de EU”, staat in een verklaring van het Hooggerechtshof.

Volgens het Hooggerechtshof is het wetsvoorstel vooral bedoeld om president Andrzej Duda de vrijheid te geven om in mei 2020 een nieuwe voorzitter van het hof te kiezen. De huidige voorzitter Malgorzata Gersdorf stopt er dan mee. Als de nieuwe wet wordt aangenomen, kunnen andere leden geen bezwaar maken tegen de aanstelling door Duda, die wordt gezien als bondgenoot van de PiS.

Pensioenleeftijd

Polen ligt in Europa al geruime tijd onder vuur vanwege de omstredingen hervormingen die de regering in het juridische systeem wil doorvoeren.

Eerder dit jaar bepaalde het Europees Hof van Justitie in hoger beroep dat de Poolse wet die de pensioenleeftijd van rechters van het Hooggerechtshof verlaagde, onrechtmatig was. Een jaar eerder had het hof al bepaald dat rechters die met pensioen waren gestuurd, op hun post moesten terugkeren.

De Europese Commissie besloot naar het Europees Hof te stappen omdat de pensioenwet zou indruisen tegen de scheiding der machten. Critici zagen de aangepaste pensioenregeling voor rechters als een poging van de politiek om het gerechtelijk apparaat te zuiveren.