Uit een enquête onder 8400 huisartsen concludeert het comité dat duizenden kwetsbare patiënten, zoals dementerende ouderen en patiënten met psychische problemen, hierdoor vaak maanden verstoken blijven van tijdige, adequate zorg. Volgens het comité wordt dit „stille drama” te weinig opgemerkt.

De peiling, begin november gehouden, laat zien dat 97 procent van de huisartsen in de achterliggende week verwijspogingen had gedaan die niet of alleen na buitenproportionele inspanning waren gelukt. Gemiddeld gebeurt dat zes keer per week en kost het artsen drie uur extra werk.

„Soms moet je tien, vijftien organisaties bellen”, zegt de Haarlemse huisarts De Groof. „Ze hebben geen plaats of verwijzen naar elkaar door. Vaak zijn ze niet bereid een oplossing te zoeken, zodat het probleem bij de huisarts blijft liggen, die ondertussen te maken heeft een wanhopige patiënt of een familie die een dringend beroep op hem doet. Op deze wijze loopt de zorg vast.”

CDA-zorgwoordvoerster Joba van den Berg noemde het signaal van de huisartsen dinsdag desgevraagd verontrustend. „Het is belangrijk dat deze noodkreet gehoor krijgt. Juist de kwetsbaarste patiënten zijn anders de dupe.” Donderdag wil Van den Berg de petitie onder de aandacht brengen in een Kamerdebat met minister Bruins (Medische Zorg).

In het debat over de VWS-begroting, vorige maand, beaamde VWS-minister De Jonge dat huisartsen, gemeenten, wijkteams, zorgaanbieders en zorgverzekeraars in het huidige stelsel vaak nog onvoldoende samenwerken om als team in de regio de juiste zorg op de juiste plek te organiseren. „We moeten onszelf van meer sturingsinstrumenten voorzien dan tot op heden het geval is”, verklaarde hij. Kort voor de zomer wil De Jonge een contourenplan presenteren met daarin concrete voorstellen, zoals een andere regio-indeling van de zorg.

„Te laat”, zegt Corinne Ellemeet, zorgwoordvoerster van GroenLinks. „Deze zorgen van de huisartsen zijn allang bekend en voor deze kwetsbare patiënten heeft GroenLinks al geregeld aandacht gevraagd. De bewindspersonen hebben de signalen onvoldoende opgepakt.”

De ChristenUnie wil dat er tijdelijk per regio een zorgarrangeur komt die ervoor zorgt dat kwetsbare patiënten snel de juiste zorg op de juiste plek krijgen. „Zorginstellingen moeten de menselijk maat vooropstellen, maar nog te vaak zijn systemen en regels leidend”, zegt Kamerlid Carla Dik-Faber van de partij. „Uiteindelijk zullen we dat structureel anders moeten regelen.” Het is volgens haar niet uit te leggen dat huisartsen moeten leuren „met patiënten die niet passen in de mal van de zorginstelling.”