Al–Sadr roept op tot wapenstilstand in Irak
De opstandige sjiitische geestelijke Muqtada al–Sadr heeft zijn militie opgeroepen overal in Irak de wapens neer te leggen. Volgens naaste medewerkers van al–Sadr, die maandag spraken met Arabische media, wil „de beweging" onderdeel gaan uitmaken van het politieke proces. Voor dat doel zal op korte termijn een politieke programma worden gepresenteerd.
De oproep van al–Sadr, die overigens maandag niet door hem persoonlijk werd gedaan, wijst op een mogelijk verdere verbetering van de veiligheidssituatie in de sjiitische regio’s in Irak. Kortgeleden eindigde een drie weken durende opstand van al–Sadr in de heilige sjiitische steden Najaf en Kufa waarbij honderden doden vielen.
De tijdelijke Iraakse regering en vertegenwoordigers van de buitenlandse coalitietroepen overleggen al dagen met medewerkers van al–Sadr om de opstand van de ambitieuze sjiiet te stoppen. In Najaf en Kufa lijkt de rust teruggekeerd, maar in onder meer de uitgestrekte sjiitische buitenwijken van Bagdad (Sadr City) is er nog altijd sprake van een zeer gespannen situatie.
In de nacht van zondag op maandag kwamen zeventien Irakezen om en raakten 96 mensen gewond bij gevechten in Sadr–City tussen het Mahdi–Leger en het Amerikaanse leger, aldus de Arabische zender al–Jazeera. Onderhandelingen over een vredesregeling liepen tot dusver op niets uit, onder meer omdat de militie zich niet wil ontwapenen.
De woordvoerders van al–Sadr onderstreepten maandag nog eens dat Mahdi–militie de wapens niet zal inleveren. „De wapens zullen wel alleen nog voor de zelfverdediging worden ingezet", zei sjeik Ali Smeisim, een belangrijk adviseur van de geestelijke. De regering van Irak heeft al–Sadr al eerder uitgenodigd om zich voortaan alleen nog politiek te roeren, maar al–Sadr liet zich daarover niet echt helder uit.
De plaatsvervangend premier van Irak, Barham Salih, was maandag in buurland Iran. Dat land wordt ervan beschuldigd de sjiitische moslimbroeders van al–Sadr te steunen. In een poging de relatie tussen beide landen te verbeteren heeft Salif voorgesteld een grote regionale conferentie te houden waarbij ook leden van de VN–Veiligheidsraad, de G8 en de Arabische Liga aanwezig zijn.
Die Arabische Liga, die zetelt in de Egyptische hoofdstad Caïro, ontving maandag de Franse minister van Buitenlandse Zaken Barnier. De bewindsman poogt steun te vergaren voor een bemiddeling in een andere conflict in Irak: de ontvoering van twee Franse journalisten door Iraakse opstandelingen.
De ontvoerders hebben geëist dat de Franse regering een wet annuleert die vanaf donderdag op de scholen het dragen van onder meer hoofddoekjes verbiedt. Het ultimatum liep tot maandagavond, maar Parijs had al eerder laten weten niet op de eis te zullen ingaan.
Barnier kreeg maandag steun van Amr Moussa, de secretaris–generaal van de Arabische Liga. „Ik roep iedereen op deze kwestie zo snel mogelijk op te lossen", zei Moussa tijdens een persconferentie. Moslimgroepen in Egypte, Jordanië en Libanon pleitten eveneens voor de vrijlating van beide verslaggevers, die al sinds 20 augustus gegijzeld zijn.
Volgens de dinsdageditie van het Franse dagblad Le Monde heeft een invloedrijke stamleider in Irak afgelopen weekeinde contact gehad met de ontvoerders. Hij zou van de gijzelnemers de toezegging hebben gekregen dat de journalisten niets zal overkomen. De stamleider had naar eigen op gewezen op de zeer kritische houding van de Franse regering tegen de Amerikaans–Britse invasie van Irak.
De gijzelnemers hebben overigens eerder niet gezegd wat er met de journalisten gaat gebeuren als Parijs niet aan hun eis voldoet. De ontvoerders zouden tot de dezelfde groep behoren die eerder een ontvoerde Italiaanse journalist vermoordde.