„De Franse kerk kent twee kanten: traditionele kerken lopen leeg, maar het aantal evangelische christenen groeit. De evangelicale beweging in Frankrijk was als reactie op secularisatie te veel bezig met kerkplanting, terwijl revitalisering van bestaande gemeenten nauwelijks in beeld was.”

Aan het woord is ds. Jean-Raymond Stauffacher. De voorzitter van het Franse evangelisch-gereformeerde kerkverband Unepref (Union nationale des Eglises Protestantes Réformées Evangéliques de France) was deze week in Nederland, samen met vier andere predikanten en zes kerkenraadsleden van Unepref.

Delegatie

Aanleiding voor het bezoek vormde de start van het IZB-programma Focus in vier gemeenten van het Franse kerkverband. Het nieuwe project, waarin Unepref samenwerkt met de GZB en IZB, zendingsorganisaties binnen de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), heeft als doel „een nieuw missionair elan te stimuleren als antwoord op de ontkerkelijking in Frankrijk.”

De Franse delegatie kreeg van 7 tot 11 november intensieve toerustingscursussen in het GZB-gebouw in Driebergen. Daarnaast bezocht ze de hervormde gemeente van Almkerk, de wijkgemeente Meentkerk in Huizen en de Sint-Jorisgemeente in Amersfoort om te zien hoe het Focusprogramma in de praktijk werkt.

Jeugdwerk

Drie leden van de Uneprefdelegatie reageren naar aanleiding van hun bezoek aan Nederland. Stauffacher dient als predikant de gemeente te Montpellier-Saint Matthieu de Tréviers. Natali Kouyo-Gonzalez is pastoraal werker in de Uneprefgemeente van Le Vigan. Zij studeerde psychologie en kunsthistorie en is getrouwd met Stéphane Kouyo, predikant te Nîmes. Theologiestudent William Regruto is bijna afgestudeerd aan de faculteit Jean Calvin in Aix-en-Provence. Regruto liep stage bij de man van Kouyo-Gonzalez en schreef een afstudeerscriptie over het kerkelijk jeugdwerk en het doen van belijdenis.

Welke betekenis heeft een revitaliseringsprogramma als Focus voor de Franse kerk?

Kouyo: „In september 2019 gaven IZB-medewerkers op een bijeenkomst in Frankrijk uitleg over het Focusprogramma. Ik was meteen onder de indruk en begreep dat Focus –al was het voor de Nederlandse context gemaakt– ook voor de Franse gemeenten van belang zou zijn.”

Regruto: „Ik heb iets met jeugdwerk en hoop door deze studiereis met inzichten verrijkt te worden om het Focusprogramma te combineren met het jeugdwerk.”

Stauffacher: „De strategische bezinning en de expertise van de IZB, die in het programma Focus is verwerkt, kunnen wij goed gebruiken.”

Wat zijn de overeenkomsten en wat de verschillen tussen Frankrijk en Nederland?

Kouyo: „De Franse kerken hebben net als de Nederlandse kerken te maken met secularisatie. Die ontwikkeling en de daarbij behorende geseculariseerde levensstijl hebben helaas meer invloed binnen de kerken dan omgekeerd de invloed van kerken op de geseculariseerde wereld is.

In Frankrijk is daarentegen –anders dan in Nederland– een strikte scheiding tussen het geloof en het openbare leven. Ik mag in mijn werk absoluut geen christelijk symbool zoals een kruisje dragen. In ons land bestaat ook niet zoiets als een Reformatorisch Dagblad of christelijke partijen in het parlement.

Regruto: „Al is Nederland een geseculariseerd land, toch is de protestantse cultuur nog altijd merkbaar en durven protestanten zich te manifesteren. Wij als Franse protestanten hebben als gevolg van een eeuwenlang proces van vervolgingen en marginalisatie geen moed onze protestantse identiteit in het publieke leven te manifesteren. Het is in Frankrijk moeilijker om in het publiek te evangeliseren, omdat dit sterke afkeuring, of zelfs agressie en vijandigheid oproept.”

Stauffacher: „In Frankrijk is het opdelen in gescheiden compartimenten nog sterker dan in Nederland. Geloven doe je thuis of in de kerk, maar niet daarbuiten. Het Focusprogramma leert gemeenteleden die gescheiden werelden te doorbreken om het Evangelie naar buiten te brengen.”

Focus

De zendingsorganisaties GZB en IZB werken in Frankrijk samen met de Unepref. Het Franse evangelisch-gereformeerde kerkverband wil in vier gemeenten kerkleden toerusten door middel van het door de IZB ontwikkelde Focusprogramma. Focus is gericht op missionaire toerusting en verlevendiging van bestaande gemeenten.

In september 2019 bezochten IZB-medewerkers Martijn van den Boogaart en Jan-Maarten Goedhart samen met Tim Verduin (GZB-regiocoördinator Frankrijk) de vier Franse gemeenten: Ganges, Montpellier-Saint Matthieu de Tréviers, Saint Hippolyte du Fort en Le Vigan. Zij presenteerden daar het IZB-programma Focus.

Begin 2020 wordt ds. Geert Lustig, voormalig predikant van de wijkgemeente Pniël te Zeist, met zijn vrouw en dochter door de GZB naar de stad Montpellier uitgezonden, met onder meer de taak de Focustrajecten te begeleiden. GZB-zendingswerker Harriëtte Smit, die sinds 2011 jeugdwerk in Frankrijk ondersteunt, wordt ook bij dit project betrokken.