Naruhito trekt daarvoor een bijzonder gewaad aan en ook keizerin Masako volgt de bijna duizend jaar oude kledingvoorschriften.

Keizerlijke opvolging volgde doorgaans na het overlijden van de regerende keizer. Dan werd een jaar de tijd genomen voor de Sokuirei-Seiden-no-gi, oftewel de intronisatie of inhuldiging. Dit keer echter is de vorige keizer niet overleden, maar afgetreden. Vandaar dat de ceremonie al ruim vijf maanden na de troonswisseling wordt gehouden.

Gasten

De Japanse regering heeft vertegenwoordigers uitgenodigd van alle landen waarmee ze betrekkingen heeft. In Tokio worden 400 buitenlandse hoogwaardigheidsbekleders verwacht.

Koning Willem-Alexander, die in 1990 ook aanwezig was bij de inhuldiging van keizer Akihito, en koningin Máxima zijn afgelopen vrijdag na het staatsbezoek aan India meteen doorgevlogen naar Japan. Dat viel althans te concluderen uit de vliegbewegingen van het nieuwe regeringstoestel.

Ze zijn niet de enige koninklijke gasten bij de feestelijkheden. De koningsparen van België, Bhutan, Spanje en Zweden zijn er ook, naast onder anderen de groothertog van Luxemburg en de Britse troonopvolger prins Charles.

Toch een schaduw

Willem-Alexander zei voor vertrek uit India dat hij uitkeek naar de plechtigheid, die dit een keer een ander karakter heeft. „Vorige keer was het in een tijd van rouw, na het overlijden van de vorige keizer (Hirohito, HJ). Deze keer is er bij hoge uitzondering een abdicatie geweest en is er dus geen periode van rouw voorafgegaan aan de intronisatie.”

Tyfoon 19, zoals Japan de vernietigende cycloon Hagibis aanduidt, zorgt echter wel voor een schaduw over de festiviteiten van dinsdag. De rijtoer van het keizerspaar is uitgesteld tot 10 november, uit piëteit met de ruim tachtig slachtoffers. „We leven echt mee met Japan”, uitte de koning zijn zorgen. „Het zal een ander soort bezoek worden dan de vorige keer. Maar het blijft een heel bijzonder moment voor Japan en de nieuwe keizer en daar zien wij erg naar uit.”

Tronen

Het begint dinsdag voor het keizerlijk paar al vroeg met twee plechtigheden bij de keizerlijke heiligdommen op het paleisterrein. Naruhito leest daar een in het Oudjapans geschreven tekst voor waarin hij aan de zonnegodin, Shinto-goden en de zielen van zijn keizerlijke voorgangers aankondigt dat hij later die dag zijn troonsbestijging zal afkondigen. De eigenlijke plechtigheid is vervolgens om 13.00 uur in de grootste ruimte van het paleis, waar behalve de buitenlandse gasten 1596 vertegenwoordigers uit de Japanse samenleving een plek krijgen.

Alle ogen zijn dan gericht op de Takamikuratroon, die vorige maand zorgvuldig is opgebouwd. Het acht ton wegende, 6,5 meter hoge gevaarte staat normaliter in Kyoto, maar is vorig jaar augustus al uit elkaar gehaald. De 1500 onderdelen zijn toen aan een inspectie onderworpen en waar nodig gerepareerd, voorafgaand aan het transport naar Tokio. Hetzelfde geldt voor de tweede troon, Michodai genaamd, waarop keizerin Masako plaatsneemt.

Kleding

Het keizerspaar betreedt de tronen aan de achterkant, waarbij ze moeten oppassen met hun bijzondere en zeer ongemakkelijke kleding. Voor de keizer een sober ogende, breed vallende, bruingoud gekleurde sokutai. De keizer en de mannelijke leden van de keizerlijke familie hebben een scepter in de hand die veel weg heeft van een schoenlepel: de shaka. Het opvallendste kledingstuk is evenwel het hoofddeksel, de 60 centimeter hoge kanmuri.

Niet minder bijzonder is de kleding van keizerin Masako. Die is enkele uren bezig om zich gereed te maken voor de ceremonie. Ze draagt een vele lagen tellende junihitoe. Het precieze aantal lagen is niet bepaald, maar keizerin Michiko hield het in november 1990 op maar liefst negen. Lopen in dit kledingstuk is door het gewicht –Michiko sleepte 16 kilo met zich mee– geen eenvoudige opgave.

Masako’s haar wordt aangevuld met een pruik, oseberakashi genoemd. Die wordt ook in een traditionele vorm geboetseerd. Drie kapsters hebben er een uur werk aan. In haar hand houdt de nieuwe keizerin een waaier, de hiougi.

Evenwicht

Na de proclamatie van de keizer volgt een gelukwens van premier Shinzo Abe, die naar verwachting zal afsluiten met het traditionele banzai – lang leve de keizer! De nationale feestdag wordt afgesloten met een galabanket in het Keizerlijk Paleis. Woensdag echter is er nog een vervolg: alle koninklijke gasten zijn uitgenodigd om bij het keizerspaar op de thee te komen en ’s avonds is het de beurt aan Abe om de genodigden een gala aan te bieden.

Regisseur en adviseur daarbij is de acteur Nomura Mansai, die ook is belast met de openings- en sluitingsplechtigheden van de Olympische en Paralympische Spelen volgend jaar in Tokio. Hij heeft de taak gekregen een balans te vinden tussen Japanse traditie en toegankelijkheid van het spektakel voor de buitenlandse genodigden.