De financiële situatie van de Heilige Stoel, het opperbestuur van de Rooms-Katholieke Kerk in Vaticaanstad, is heikel. Als er geen maatregelen worden genomen, is het Vaticaan in 2023 failliet. Dat schrijft Gianluigi Nuzzi, een goed ingelichte journalist die de laatste tien jaar met andere boeken naam heeft gemaakt in onthullingen over het Vaticaan.

Nuzzi heeft onder andere de hand gelegd op de notulen van een vergadering van de APSA, in feite de centrale bank van het Vaticaan, afgelopen mei. „Voor het eerst in de geschiedenis”, zo staat in een document over 2018 dat op de vergadering werd gepresenteerd, sluit de Heilige Stoel het boekjaar negatief af.

Pieterspenning

Het bedrijfsresultaat daalde met 27 procent. Dat is te wijten aan dalende inkomsten, zoals de Pieterspenning. Dat is de traditionele gift van rooms-katholieken uit de gehele wereld aan de paus, die wordt aangewend voor projecten van naastenliefde. In 2006 werd 101 miljoen euro opgehaald, in 2018 kwam nog maar 51 miljoen binnen.

Waarschijnlijke oorzaak van de daling is de wereldwijde teruggang in het vertrouwen in het Vaticaan. Het meeste geld uit de Pieterspenning (80 procent) wordt ook nog eens gebruikt om financiële gaten te dichten, schrijft Nuzzi. Ook de bisdommen, die volgens een artikel uit het kerkelijk recht „vanwege de band van eenheid en naastenliefde” geacht worden geld naar het Vaticaan te zenden, laten het afweten.

Personeelskosten

Het management is bovendien niet in staat om de activa te exploiteren, met name het reusachtige onroerend goed. De Heilige Stoel heeft 3200 objecten in de portefeuille, maar de huurpenningen vormen maar een fractie van de potentiële opbrengst. Daartegenover staan stijgende personeelskosten.

De Heilige Stoel beschikt ook over een grote lap grond aan de noordwestelijke kant van Rome dat op de markt zou kunnen worden gebracht. Maar paus Franciscus weigert dat te doen om bouwspeculatie tegen te gaan.