Verzoening in boek Heijboer over Oekraïne
Wat zou jij doen als je als vijftienjarige van school wordt gehaald om te gaan werken? En zou jij de relatie met je dronken vader willen herstellen? Die vragen legde André Heijboer woensdag aan Lodensteiners voor bij de presentatie van zijn boek.
Een man zonder benen, een kind dat spastisch is, armoede, corruptie, de ramp met de MH17. Heijboer, locatiemanager van het Van Lodenstein College in Amersfoort, schrikt er niet voor terug pittige thema’s aan de orde te stellen in zijn nieuwste jeugdboek, ”Onmogelijke opdracht”, dat zich afspeelt in Oekraïne. De verschijning valt samen met de Boekenweek voor Jongeren, die vrijdag begint. Heijboer presenteerde zijn boek voor zo’n 150 jongeren van de onderbouw van zijn school.
Onmogelijke opdracht, dat is verschenen bij uitgeverij De Banier, gaat over David, een jongen die in het oorlogsgebied in Oekraïne woont. David wil graag arts worden, maar moet van zijn vader in de varkensstal aan de slag. Vader verwoest de toekomst van David. Maar met vader zelf gaat het ook niet goed. Hij raakt gewond. Maar het ergste is dat hij slecht zorgt voor de mensen om zich heen. David merkt dat hij steeds meer op dezelfde manier gaat handelen als zijn vader. Maar hoe komt hij daar los van? En hoe kunnen ze zich met elkaar verzoenen?
Tijdens de presentatie toont Heijboer enkele filmpjes, onder andere over een varkensstal in Oekraïne en over een gehandicapt meisje en haar oma. De beelden tonen hoe schrijnend de situatie in het Oost-Europese land is.
Het idee voor het boek, dat 152 bladzijden telt, ontstond al in 2012. Heijboer ging dat jaar met Kom over en Help naar Oekraïne. De misstanden en de ellende uit het land moesten breder bekend worden, zo meende Heijboer. In 2014 volgde een tweede reis. Het boek dat hij wilde schrijven, kwam tot stand met ondersteuning van Kom over en help. „In mijn hoofd had ik in 2014 het verhaal al klaar. Maar de tijd ontbrak om het op papier te zetten.” Het duurde uiteindelijk nog vijf jaar voordat het verscheen.
Russen
In 2014 had ook de ramp met de MH17 plaats. Die heeft verspreid over enkele pagina’s van het boek een plaats gekregen. Opvallend is dat Heijboer onverbloemd de Russen aanwijst als schuldigen aan het neerhalen van het passagierstoestel. Is die beschuldigende vinger wel zo verstandig in een boek waarbij ook Kom over en help een rol heeft gespeeld? „Ik volg in mijn meningen de visie van het team dat de ramp heeft onderzocht.”
Heijboer wil de lezers belangrijke vragen voorhouden. David, de hoofdpersoon van het boek, moet keuzes maken in zijn leven. Maar dat moeten jongeren in Nederland ook. „Bedenk dat je de gevolgen van je eigen handelen moet dragen.” Ook wijst de schrijver erop dat je niet alleen staat in je keuzes en dat je ook steun krijgt. „De genade van God overtreft alle verwachtingen.”
Kom over en Help, dat adviseerde over de inhoud van het boek, krijgt van elk verkocht exemplaar bijna 5 euro. Gerben Heldoorn, directeur van de stichting, begeleidde Heijboer op de twee reizen die deze naar Oekraïne maakte. Hij wil weten wat het meest indruk maakte tijdens die tochten. Heijboer: „Het indrukwekkendst vond ik de oma uit Luhansk die met haar gehandicapte kleinkind was gevlucht. Eerst schuilden ze wekenlang in een kelder voor bommen en kogels. Die vrouw was krachtig en deed het uiterste voor haar kleinkind. Met mijn boek wil ik aandacht vragen voor situaties zoals deze.”
Pjetsj
Aan het einde van de presentatie houdt Heijboer een quiz. Met als inzet een exemplaar van zijn nieuwste boek. Alle aanwezigen moeten gaan staan. „Wat is een pjetsj?” wil Heijboer weten. „Een zwerver, een dronkaard, een houtkachel of een alcoholische drank?” Het is een houtkachel. Het merendeel van de jongeren kan weer gaan zitten. Slechts enkelen blijven over voor de volgende vragen. Bij de twee personen die de laatste ronde halen, is bibliothecaris Henk Pater. En die wint uiteindelijk bij de laatste vraag. Pater gunt het boek echter aan zijn tegenstander, Leonard Bobeldijk (13) uit Soest, die in het tweede jaar van het gymnasium zit. Leonard is blij met zijn boek. „Ik denk dat ik het vanavond ga lezen. Ik wist wel dat er armoede is in Oekraïne. Het is mooi dat de stichting de mensen daar helpt.”