Op de dag van analyse blijken in het lab met dezelfde apparatuur, een gaschromatograaf, ook monsters te zijn gemeten “van een ander project en van een andere opdrachtgever”. Die hadden een hoog styreengehalte, aldus Tauw. Het bureau heeft op verzoek van Vink uitvoerig onderzoek gedaan naar de analyseprocedure.

De twee monsters van Vink zijn met die andere monsters in één serie geanalyseerd. Tauw concludeert nu “met grote zekerheid” dat in het laboratorium vermenging van de monsters met styreen moet hebben plaatsgevonden. Het monster van Vink waarin de grootste styreenwaarde werd geanalyseerd stond tussen monsters met zeer hoge concentraties styreen. In het tweede monster van Vink werd ook styreen aangetroffen, maar veel minder. Tauw verklaart dat als “een na-ijlingseffect” van de sterk met styreen verontreinigde monsters die daarvoor werden onderzocht.

Het laboratorium erkent nu dat vermenging van de monsters van Vink met styreen “inderdaad niet is uit te sluiten”, zo meldt Tauw. Vink is blij met het onderzoek. Woordvoerder Jaap Kevelam: “De uitkomsten bevestigen nogmaals onze stelling dat er geen styreen in het zand heeft gezeten en dat het zand schoon en veilig is. Het was dus een juiste beslissing om de keuringsresultaten te verwerpen en het zand te laten herkeuren.”

Styreen, dat mogelijk kankerverwekkend is, wordt toegepast bij de productie van plastic. Vink heeft steeds volgehouden dat deze stof niet in het zand aanwezig kon zijn, omdat de grond “niet afkomstig was van locaties waar styreen in het productieproces voorkomt”. Het zandbedrijf beoordeelde direct na de analyse het hoge styreengehalte van het eerste monster als “een uitschieter” en vroeg daarom herkeuring aan.

Volgens een onderzoeksrapport van de toezichthoudende Gelderse Omgevingsdiensten is niet volgens de regels gehandeld en had de partij grond eerst opnieuw gereinigd moeten worden. Dat zou Vink volgens een berekening in het rapport 130.000 euro meer hebben gekost. Het bedrijf bestrijdt dat de gevolgde procedure onrechtmatig zou zijn.

Op basis van het rapport meldde het tv-programma Zembla in november dat de bouwgrond in de Barneveldse wijken mogelijk vervuld was. Later bleek dat zand uit dezelfde partij grond ook in andere plaatsen was gestort. Vooral in Barneveld veroorzaakte de berichtgeving veel onrust.

Tauw heeft bij bodemonderzoeken geen styreen aangetroffen. Adviesbureau Royal HaskoningDHV vond in één zandmonster uit de straat Ternate in Eilanden-Oost wel styreen, maar Vink vecht deze constatering aan. “De verontreiniging is niet eenduidig te relateren aan ons zand.” Het bedrijf wil een juridische procedure tegen het adviesbureau beginnen.