Wonen op een schip: altijd thuis en toch steeds op een andere plek

Een loskade in Yerseke, pal aan de Oosterschelde. Het binnenvaartschip Salire, geladen met 1500 ton fijn grint, wordt gelost. Aan boord Robert en Manuela van Wijngaarden, hun twee dochters en stuurman Niels.

Het echtpaar doorkruist al tien jaar Europa met de Salire. Ze vervoeren bulkgoed: zand, grint, graan, tarwe. Buiten ruikt het naar zee en mossels. Binnen in de leefruimte van het schip –de roef– vertelt het koppel over het leven aan boord.

„Het mooie van wonen op een schip is dat je ongebonden bent”, zegt Robert. „De ene dag meer je ergens aan, een dag later ben je alweer op weg naar een nieuwe bestemming. We zijn nu in Yerseke, een plaats waar ik nog nooit was geweest.”

Wie de roef betreedt, doet zijn schoenen uit. Dat hoort op een schip, zeker als het, zoals de Salire, stoffige lading vervoert.

Robert en Manuela komen niet uit een schippersfamilie. Toch koos Robert voor dit beroep. Zijn vrouw ging daarin mee „vanaf het moment dat ik verliefd op hem werd.” „In onze verkeringstijd voer ik weleens een dagje mee”, vertelt Manuela. „Langer ging niet, omdat ik aan de wal een baan bij een tandarts had. Vanaf ons trouwen zijn we samen gaan varen.”

Robert groeide wel op in de buurt van een schippersgezin. „Met dat gezin heb ik een keer meegevaren. Bij een andere schipper ben ik later een hele zomervakantie aan boord geweest. Geweldig.”

Het gezin Van Wijngaarden heeft vier kinderen. De twee jongste dochters –één van twee jaar en één van negen maanden– zijn aan boord. De oudsten, jongens van zeven en negen, zijn er niet. Zij slapen door de week in het schippersinternaat in Krimpen aan den IJssel.

Als schippersgezin is je leven niet zo gepland als dat op de wal, vertelt Manuela. „Daar komt de postbode langs of komt de buurvrouw elke ochtend een kopje koffie drinken. Als ons schip een sluis binnenvaart rond etenstijd, eten we gewoon wat later.”

Natuurlijk zijn er ook nadelen ten opzichte van wonen op de wal. Robert: „Als onze watertank leeg raakt tijdens het varen, hebben we geen drinkwater en kunnen we niet douchen. En we kunnen niet op elk gewenst moment ons huisvuil ergens naartoe brengen. Dat verzamelen we op het voordek en als we ergens aanleggen, zoeken we een container waarin we het kwijt kunnen.” Manuela: „Er zijn wel speciale abonnementen waarmee je in havens bepaalde afvalfaciliteiten kunt gebruiken, maar die zijn erg duur.” Vroeger had elke sluis wel een bak waar je het afval in kwijt kon, maar die zijn allemaal verdwenen, weet het paar. „In België en Duitsland is dit allemaal veel beter geregeld.”

Spelen

Een schipperskind kan niet buiten spelen. „We hebben dat opgelost door op het roefdak een speelplaatsje te maken”, aldus Manuela. „Er komt nog een hek omheen, zodat ze niet in het water kunnen vallen.”

Robert en Manuela beseffen dat de gezinsvaart, waarbij een echtpaar samen het schip bemant, onder druk staat. „Het aantal ligplaatsen waar je langere tijd afgemeerd kunt blijven, slinkt”, vertelt Robert. „In steeds meer havens bouwen projectontwikkelaars dure woningen, maar de kopers daarvan willen geen schip voor hun deur. Als wij op vakantie willen, is het altijd een heel gezoek naar een geschikte plek waar ons schip langere tijd kan liggen.”

Werk en gezin raken op een binnenvaartschip vervlochten, vertelt Manuela. „Van hun vierde tot hun zesde gaf ik mijn zoontjes zelf les. Op die leeftijd zitten kinderen aan de wal al op de basisschool. Het leerpakket voor schipperskinderen begint op hun derde, zodat ze een aanlooptijd hebben in een fase waarin leeftijdgenootjes aan de wal naar de peuterspeelzaal gaan.”

Elke ochtend ontbijt het gezin Van Wijngaarden in de stuurhut. Op zondag volgen ze via een livestream aan boord de diensten van de hervormde Maranathakerk in Rotterdam. „Met de kinderen op de bank.”

Het lossen van de Salire in Yerseke vlot intussen aardig. „We liggen al wat hoger”, wijst Robert naar de kade. Een nieuwe bestemming ligt in het verschiet.

serie Bijzonder behuisd

Deel 1 in een serie over mensen met een opvallend huis: familie Van Wijngaarden woont op een schip. Zaterdag deel 2.

Wonen op een schip: altijd thuis en toch steeds op een andere plek

Binnenland

RD.nl in uw mailbox?