Pech achtervolgt vloot luchtmacht
Het zit de luchtmacht even niet mee. In amper veertien dagen tijd vallen drie verschillende vliegtuigen uit. Een F-35, een KDC-10-tankvliegtuig en de Gulfstream voor vipvervoer. „Heel vervelend.”
De Koninklijke Luchtmacht haalde eind vorige week een huzarenstukje uit. Twee F-35’s voerden –regelrecht vanuit de VS– een lange afstandsbombardement uit op de oefenrange Vliehors op Vlieland. De F-001 en de F-008 gooiden vier precisiebommen, gevuld met beton. Vervolgens vlogen de toestellen door naar de Luchtmachtdagen op de Vliegbasis Volkel.
En daar staat de F-001 nog steeds. Gestrand. Want ook een hightech toestel kan kapot gaan. De F-35 staat te boek als een van de meest geavanceerde jachtvliegtuigen ter wereld. Het vliegende stuk staal –snelheid bijna 2000 km/uur– is vrijwel onzichtbaar op vijandelijk radar.
De F-35 op Volkel kampt met motorproblemen, legt overste Sidney Plankman van de luchtmacht uit. „Het wachten is op een motoronderdeel dat uit de VS moet komen.” Hoelang de reparatie gaat duren, kan de luchtmacht niet zeggen. De F-008 is alleen teruggekeerd naar de VS voor de opleiding en trainning van Nederlandse piloten.
De F-35-operatie van vorige week viel bijna in duigen omdat het KDC-10-tankvliegtuig, dat de jagers vanuit de VS elke 2000 kilometer moest bijtanken, kampte met een mankement aan de tankinstallatie. Reparatie leverde een tenenkrommende dag vertraging op.
De twee McDonnell Douglas-tankvliegtuigen –veertig jaar oud– vallen steeds vaker uit. De luchtmacht moet het nog een jaar uitzingen met de vliegende tankstations, die in 1994 zijn overgenomen van Martinair. Mei volgend jaar treedt hun opvolger, de A330 MRTT, aan.
Gestrand
De luchtmacht kampt met nog een probleem. Defensieminister Ank Bijleveld en commandant der strijdkrachten Rob Bauer strandden begin juni met de Gulfstream IV op de Azoren, onderweg naar de Nederlandse troepen in het Caraïbisch gebied.
Het tweemotorige toestel –vliegbereik 7700 kilometer, vlieghoogte 14 kilometer– vervoert sinds 1996 vips. Defensie kocht het tweedehandsje in december 1995 voor 42,9 miljoen gulden (19,5 miljoen euro), inclusief inbouw van militaire navigatie, onderdelen en opleiding.
Het toestel voor elf passagiers staat te koop. De luchtmacht heeft de Gulfstream in januari in de VS volledig wit laten spuiten om de verkoopkansen te bevorderen. Alleen de verplichte roundel –een rond rood-wit-blauw embleem– prijkt nog op romp en vleugels. De panne vergroot de verkoopkansen niet. Het toestel is inmiddels echter gerepareerd. Zondag vloog de vip-kist van de Azoren naar de Vliegbasis Eindhoven, dinsdag was-ie alweer onderweg naar Luxemburg.
Doordat de Gulfstream niet beschikbaar was, moest staatssecretaris Barbara Visser donderdag een KLM-vlucht nemen voor overleg met collega Zimmer in Berlijn. Kost al snel vele honderden euro, ook al vliegt de bewindsvrouwe –op zo’n vluchtje van niks in Europa– economy class. Lijnvluchten komen vaker voor, verklaart Plankman. „Bewindslieden vliegen op basis van beschikbaarheid van de Gulfstream.”
In de schuur
Wat is er aan de hand bij de luchtmacht, na het uitvallen van drie types vliegtuigen in amper twee weken tijd? „Niets”, benadrukt Plankman. „Het is een vervelende samenloop van omstandigheden. De voorvallen hebben niets met elkaar te maken. Oudere auto’s geven ook wel eens klachten.”
Van verminderd onderhoud door bezuinigingen is „absoluut” geen sprake. „Defensie zit financieel juist iets ruimer in z’n jasje.” Plankman wijst erop dat regelmatig toestellen uitvallen. Niets bijzonders. „Waarschijnlijk staat er ook nog wel ergens een kapotte F-16 in de schuur.”
