Allereerst is er de langverwachte ”Deal van de eeuw”, die het Palestijns-Israëlische vraagstuk moet oplossen. De Amerikaanse president Trump heeft aangekondigd dat de details hiervan na de ramadan bekend zullen worden gemaakt. Op 25 juni zal er onder Amerikaanse leiding in Bahrein een internationale conferentie over economische voorspoed in het Midden-Oosten plaatshebben. Deze conferentie wordt gezien als een prelude op de deal van de eeuw. Dat blijkt uit de hardnekkige Palestijnse weigering om eraan deel te nemen. Volgens Arabische media zouden enkele Golfstaten tevergeefs zware druk hebben uitgeoefend op de Palestijnse Autoriteit om alsnog een delegatie naar Bahrein te sturen.

Alles wijst erop dat deze deal eerder economisch dan politiek van aard zal zijn. De voormalige Egyptische president Mubarak liet zich daarom onlangs in sombere bewoordingen over deze ontwikkelingen uit. Hij voorspelde dat „een oplossing die de regio wordt opgelegd en die gebaseerd is op machtsongelijkheid ieder moment kan ontploffen.” Dat zou vergaande consequenties hebben voor buurlanden als Egypte en Jordanië.

En dan zijn er de snel oplopende spanningen tussen Iran en de Verenigde Staten. De Amerikaanse zender Fox News meldde onlangs dat het Amerikaanse Pentagon van plan zou zijn duizenden extra militairen naar het Midden-Oosten te sturen als antwoord op de escalatie met Iran. Trump zei dat hij „maximale druk” op Iran wil uitoefenen om het regime aan de onderhandelingstafel te krijgen. De Verenigde Staten zouden geen oorlog met Iran beogen, maar waarschuwden tegelijkertijd dat iedere agressie van Iran of van door Iran gesteunde milities militair zal worden beantwoord. Vooral de verwijzing naar „door Iran gesteunde milities” is gevaarlijk, omdat deze te vinden zijn in een groot aantal Arabische landen. Ze handelen vaak op Iran’s bevel, maar soms ook op eigen initiatief.

Enkele dagen geleden vuurde een sjiitische militie in Bagdad een raket af die vlakbij de Amerikaanse ambassade terechtkwam. Vrijwel tegelijkertijd vuurden de Jemenitische Huthirebellen een aantal raketten af richting Saudi-Arabië. De door Iran gesteunde Huthi’s verklaarden, dat ze de militaire capaciteit hadden om de heilige stad Mekka te treffen. De huidige situatie vertoont overeenkomsten met Europa vlak voor de Eerste Wereldoorlog. Indertijd was er slechts één incident nodig om een keten van reacties te veroorzaken die resulteerde in oorlog. Een scenario dat momenteel niet langer denkbeeldig is in het Midden-Oosten.

Het Iraanse regime stond de afgelopen tijd onder zware druk als gevolg van demonstraties in eigen land. Trump hoopte dat dit zou leiden tot de ineenstorting van het regime. Een eventuele oorlog zou de Iraniërs echter weer verenigen rondom dit regime, dat hierdoor dus zou worden versterkt. Teheran zal bovendien vrijwel zeker de Palestijnse troefkaart uitspelen, wat het mislukken van de deal van de eeuw zal garanderen. Een oorlog met Iran dient daarom voorkomen te worden, omdat het Midden-Oosten een nieuw groot regionaal conflict niet aankan.