Water: levensreddend én levensbedreigend
Twee maanden geleden was het het water dat in Mozambique levens wegnam. Nu is het het water waarmee we de levens van veel mensen kunnen redden.
Om kwart over vijf maandagochtend stap ik in de auto, maar na een paar uur moeten we verder reizen per boot. Zechão ligt tussen drie rivieren.
Tijdens orkaan Idai traden deze rivieren buiten hun oevers en raakte deze plek nagenoeg volledig overstroomd. Eenmaal in de boot weet ik dat dit water ook nog op een andere manier levensbedreigend is. Er zitten namelijk fors wat krokodillen in.
Aan de overzijde van de rivier wachten de dorpelingen, in felgekleurde Afrikaanse kledij. Aan hen delen we emmers (50 liter) uit. Onderin zit een waterfilter, zodat ze de emmer boven kunnen vullen met rivierwater en aan de onderkant schoon drinkwater ontvangen.
De teams leggen uit hoe je de filters kunt bevestigen en onderhouden. Ook geven we uitleg over het belang van goede hygiëne. Na een dag hard werken vertrekken de dorpelingen naar hun woonplek. Op hun fietsen (of hoofden) een grote wateremmer mét filter.
Permanente oplossing
De waterfilters zijn een tijdelijke oplossing. Voor een permanente oplossing moeten we bepalen waar we waterpompen kunnen slaan. Het slaan van een waterput is niet moeilijk, maar het bepalen van de plaats wel.
Het gebied met een auto doorkruisen is niet mogelijk, want hier kan geen auto komen. Met de brommer door het gebied rijden is wel mogelijk, hoewel avontuurlijk. Soms is het gebied zo ontoegankelijk dat we de bromfiets over een paar boomstappen die een klein riviertje overbruggen, moeten tillen.
De helft van de bevolking is gevlucht naar hoger gelegen plekken. Maar die grond is niet van hen, en het is nog maar de vraag of ze er kunnen blijven. Bovendien is het een hele puzzel om te achterhalen hoe de toekomst van het eiland eruitziet. De leider van de gemeenschap wil dat de mensen op de plekken gaan wonen waar het water tijdens de orkaan niet is gekomen. Maar de lokale overheid moet het daarmee eens zijn. Daarom ben ik op de zaterdag waarop dit stuk in de krant staat, weer te vinden in een bootje op de krokodillenrivier met mensen van de overheid.
Gelukkig hebben we een goede reputatie bij de lokale overheid. Het is prachtig om te horen dat zij specifiek om Dorcas heeft gevraagd, vanwege onze expertise in het boren van waterputten. Uiteindelijk zullen onze waterputten op zonne-energie werken.
Rijk van Ginkel heeft een eigen bedrijf van waaruit hij werkt als arts en als consultant in nood- en ontwikkelingshulp. Momenteel werkt hij als noodhulpcoördinator Dorcas in het door cycloon Idai getroffen rampgebied in Mozambique.