Days of Remembrance: acht dagen lang herdenken
Nederland kent de Dodenherdenking op 4 mei en de Nationale Holocaust Herdenking op de laatste zondag van januari. In de Verenigde Staten wordt uitvoeriger stilgestaan bij de verschrikkingen van de Sjoah, met de zogeheten Days of Remembrance. Dat gebeurt deze week, van zondag 28 april tot zondag 5 mei. De Amerikaanse herdenking van de slachtoffers van de Holocaust vindt jaarlijks plaats, beginnend op de zondag voor Jom Hasjoa – de in 1953 in Israël ingevoerde gedenkdag voor de Holocaust.
„Warum?” vroeg een dorstige Primo Levi (1919-1987) in Auschwitz aan een kampbewaarder die hem een zojuist bemachtigde ijspegel afhandig maakte. „Hier ist kein Warum”, luidde het antwoord, dat vergezeld ging van een duw en een stomp. De waanzin van de vernietiging van miljoenen mensenlevens is niet te bevatten. Zij kan, ook 75 jaar na dato, nooit genoeg worden overpeinsd. De Dodenherdenking, die alle Nederlandse omgekomenen sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog omvat, steekt dan ook ietwat mager af bij de overzeese variant.
Nog steeds zijn er Joodse overlevenden die uit de eerste hand kunnen vertellen over de gruwelen van de Tweede Wereldoorlog. Hun namen zijn niet uitgewist. Wel zijn zij inmiddels op hoge leeftijd gekomen, net als de veteranen die Europa bevrijdden. Het wachten is nu nog op de dag dat nergens meer iemand leed doet.
