Arafat raakt steeds verder in het nauw
Nog niet eerder is Yasser Arafat zo in het nauw gedreven. Steeds meer Palestijnen spreken zich openlijk uit tegen de Palestijnse Autoriteit. In de straten van Gaza begonnen vorige week de woede-uitbarstingen tegen het corrupte regime van Arafat. De onrust breidde zich uit naar steden op de Westelijke Jordaanoever.
De chaos bleek uit kortstondige ontvoeringen van buitenlanders en een Palestijnse politiecommandant, het in brand steken van enkele gebouwen en schietpartijen. De Palestijnse parlementariër Hanan Ashrawi riep op tot een einde van Arafats onemanshow. Haar collega Rafiq Natsche zei dat Arafat zijn beloften moet inlossen of moet uitleggen waarom hij dat niet kan. Volgens Arafat valt het allemaal mee met de crisis: het is gewoon de Israëlische premier Ariel Sharon die erachter zit.
Ongevaarlijk is het leveren van kritiek op Arafat echter nog steeds niet. Het Palestijnse parlementslid Nabil Amr werd beschoten door aanhangers van de Palestijnse voorman nadat hij op de Palestijnse televisie kritiek op Arafat leverde. Hij overleefde de aanslag, maar verloor daarbij een been. Arafat belde hem op om hem het beste te wensen. Uit een onderzoek van de Palestijnse leider zou blijken dat de Israëliërs achter de aanslag zaten.
De jonge garde in Fatah, de belangrijkste partij onder de Palestijnen, vindt dat hij te weinig te vertellen heeft. De jongeren vinden dat er nieuwe verkiezingen moeten worden gehouden binnen de Fatah, om de oude, corrupte garde te verwijderen. Die wordt gevormd door de Palestijnse leiders die samen met Arafat in 1994 uit Tunis zijn gekomen. Verder bestaat er onder de Palestijnen grote kritiek op de corruptie binnen de Palestijnse Autoriteit. Terwijl armoede wijdverbreid is, heeft een klein groepje zich verrijkt.
De jonge garde vindt ook dat de Palestijnen niet alle ellende op het conto van Israël kunnen schrijven. „Ze vallen Arafat nog niet direct aan maar spreken vooral over zijn assistenten, adviseurs en de oude garde, die jarenlang op hun posten hebben gezeten en die zich het meest verzetten tegen veranderingen”, schrijft Ghazi Hamad in het blad Palestine Report.
Waarnemers geloven dat de hervormingsgezinde Mohammed Dahlan de zaak opstookt. De in 1961 geboren Dahlan richtte in 1981 de Fatah Jeugd Associatie op. Hij werd elf keer door de Israëliërs gearresteerd en in 1988 plaatsten ze hem aan de andere kant van de grens met Jordanië. In 1994 keerde hij samen met Arafat uit ballingschap terug, waarna hij hoofd werd van de Preventieve Veiligheidsstrijdkrachten in de Gazastrook. Hij was betrokken bij besprekingen met de Israëliërs, totdat deze onderhandelingen in 2001 op de klippen liepen. Hij studeerde bedrijfsadministratie en spreekt vloeiend Hebreeuws.
In Gaza heeft Dahlan de steun van de Fatah, van de al-Aqsa Martelaren Brigades en van diverse andere milities en terreurgroepen. Verder geniet Dahlan de steun van Nabil Amr en Mahmoud Abbas, die vorige jaar premier was totdat zijn regime door het toedoen van Arafat ten val kwam. Als de jonge garde er in slaagt de oude garde bij verkiezingen te verdrijven, maakt Dahlan een betere kans om Arafat op te volgen. Tot nu toe ontkent Dahlan dat hij eropuit is Arafat van de troon te stoten. Hij zegt, evenals vele andere Palestijnen, dat Arafat zelf niet corrupt is maar dat zijn helpers dat zijn.
Als het Dahlan mocht lukken het bewind over te nemen in de Palestijnse gebieden, betekent dat nog niet dat de kansen op vrede verbeteren. Hij vindt, net als Arafat, dat Israël zich terug dient te trekken achter de grenzen van voor juni 1967 en dat de Palestijnse vluchtelingen terug moeten keren naar Israël. Israël wil niet akkoord gaan met deze eisen.
Na de liquidaties door het Israëlische leger van sjeik Achmed Yassin en Abdel Aziz Rantisi is het stiller geworden rondom Hamas. De wraak die deze extremistische groep zou nemen op de dood van hun voormannen laat nog steeds op zich wachten. Hamas is nog steeds een aanzienlijke macht. De beweging hoopt dat er een gezamenlijk Palestijns leiderschap gaat ontstaan na de Israëlische terugtrekking uit de Gazastrook, waarin ook de moslimfundamentalisten een plaats zullen hebben. Dit leiderschap zou de Palestijnse Autoriteit moeten vervangen.