Buitenland

John Forbes Kerry: van underdog tot presidentskandidaat

Weinigen gaven senator John Forbes Kerry veel kans na de opiniepeilingen eind vorig jaar. In de race om de Democratische presidentskandidatuur lag hij ver achter bij Howard Dean, oud-gouverneur van de staat Vermont, de man die volgens peilingen, pers en media de Democraten een nieuwe koers wees. Een nieuwe koers en een alternatief voor de Republikeinse president George W. Bush.

Van onze correspondent
30 July 2004 09:35Gewijzigd op 14 November 2020 01:28

Weinigen kenden Dean, maar Kerry, die Massachusetts vertegenwoordigt in de Senaat in Washington, was nauwelijks bekender onder zijn Democratische partijgenoten. Niet minder dan tien Democraten traden aan voor de race naar het Witte Huis. De partij leek verdeelder dan ooit, maar de kiezers saneerden snel en genadeloos. „Het criterium voor veel Democraten was niet zozeer wie de populairste of de beste kandidaat was, maar meer wie de meeste kans heeft om in november huidig president Bush te verslaan. De keus viel op Kerry, die vervolgens op een paar uitzonderingen na in alle staten de voorverkiezingen won”, aldus Chris Edwards, politiek analist van het Cato Research Institute in Washington.

Formeel werd senator Kerry woensdagavond tijdens het Democratische partijcongres in Boston tot presidentskandidaat gekozen, maar begin maart was al duidelijk dat hij niet meer te verslaan was. Dat stelde voor een nieuw probleem: geld. Kandidaten kunnen aanspraak maken op overheidssteun, maar die is beperkt tot 45 miljoen dollar en gebonden aan strikte regels. Bush beschikte al over een veelvoud van dat bedrag en had besloten geen aanspraak op dit fonds te maken. Kerry besloot hetzelfde te doen en begon, net als eerder Howard Dean deed, een uitgebreide inzamelingsactie via internet.

Kerry brak op deze manier alle Democratische records en kreeg de beschikking over vrijwel net zo veel geld als zijn Republikeinse rivaal. Die besteedde de afgelopen maanden niet minder dan 80 miljoen dollar (ruim 66 miljoen euro) aan een campagne om Kerry af te schilderen als twijfelaar en draaier, maar uit de opiniepeilingen blijkt dat die campagne weinig succes had. „Dat komt door het feit dat veel Democraten dit jaar verenigd worden door één overheersende wens, namelijk Bush uit het Witte Huis verjagen. Wat de Republikeinen ook zeggen van hun kandidaat, zij zijn vastbesloten op Kerry te stemmen”, aldus Edwards.

Kerry komt uit een Joods geslacht. Zijn Oostenrijkse grootouders veranderden hun naam Kohn in Kerry, gingen over tot het rooms-katholicisme en emigreerden naar Amerika. Hun zoon werd Amerikaans diplomaat, met als gevolg dat John Kerry een deel van zijn jeugd op een Zwitserse kostschool doorbracht. Kerry spreekt zijn talen en weet hoe de wereld over Amerika denkt. Net als Bush volgde Kerry na z’n middelbare school een universitaire vooropleiding aan Yale University in New Haven (Connecticut). Hij verliet Yale als politicoloog.

In plaats van z’n opleiding voort te zetten, tekende Kerry bij de marine voor dienst in Vietnam. Hij keerde terug als hooggedecoreerd Vietnam-veteraan, maar inmiddels twijfelde hij aan de juistheid van Amerika’s militaire inspanningen in Azië. Zijn eerste optreden in het parlement was in 1970 als woordvoerder van een groep Vietnam-veteranen die de oorlog bekritiseerde.

In 1972 deed hij een eerste gooi naar een politieke carrière, maar hij verloor de strijd om een zetel in het Huis van Afgevaardigden. John Kerry besloot daarop rechten te gaan studeren. Dat leidde enkele jaren later tot zijn eerste baan als officier van justitie in zijn thuisstaat Massachusetts. In 1984 probeerde hij het opnieuw in de politiek, ditmaal als senator. Hij won en vertegenwoordigt als junior senator sindsdien Massachusetts in de Senaat, samen met zijn senior collega Edward (Ted) Kennedy.

Kerry heeft twee dochters uit zijn eerste huwelijk, dat in een scheiding eindigde. Hij werd een van de rijkste senatoren toen hij in 1995 trouwde met Teresa Heinz, weduwe van Kerry’s collega John Heinz, die enkele jaren daarvoor was omgekomen bij een vliegongeluk. John Heinz was eigenaar van de Heinz Corporation, de wereldberoemde producent van tomatenketchup en tal van andere producten. Teresa Heinz erfde honderden miljoenen dollars, die zij overigens niet kan gebruiken voor Kerry’s verkiezingscampagne. Door nieuwe wetgeving gelden er strengere regels voor de financiering van verkiezingscampagnes.

De Republikeinen schilderen Kerry af als een liberaal, in Republikeinse ogen bijna zo erg als een socialist of een communist. Kerry is voor het recht van de vrouw om zelf te beslissen over abortus, hoewel hij een dergelijke ingreep persoonlijk -en als praktiserend rooms-katholiek- afwijst.

Kerry stemde met de overgrote meerderheid van het Congres (Senaat en Huis van Afgevaardigden) voor volmachten voor de regering-Bush om militair op te treden tegen Irak. Later stemde hij echter tegen de 87 miljard dollar die voor de financiering van de oorlog werd uitgetrokken. Dit is een van de punten waarom de Republikeinen hem betitelen als draaier. Naar eigen zeggen stemde Kerry tegen het financieringsvoorstel omdat president Bush de volmachten voor de oorlog „misbruikte” en Amerika en de wereld over zijn werkelijke motieven om ten strijde te trekken had misleid.

Maakt Kerry een kans tegen president Bush? Politiek analist Edwards is daar nog niet zo zeker van. „John Kerry is een vechter. Al tijdens de senaatscampagnes wist hij een achterstand vaak om te zetten in winst. Vandaar zijn bijnaam ”comeback kid”. Maar er zijn veel factoren die ditmaal meespelen waarop hij weinig invloed heeft, zoals Irak. Als het daar een chaos blijft en als daar Amerikaanse militairen blijven sneuvelen, kan Bush die oorlog moeilijk kwalificeren als succes in zijn strijd tegen het internationaal terrorisme. Verder speelt de economie een belangrijke rol. Die trekt weliswaar aan, maar het gemiddelde loon daalt en miljoenen Amerikanen kunnen nog steeds geen baan vinden. Ik verwacht dat de verkiezingsstrijd zeker zo spannend wordt als in 2000, maar ik durf er geen voorspelling aan te wagen”, besluit Edwards.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer