Hoe sterk is de beweging op dit moment?

Yves Sintomer, professor politicologie aan de Universiteit van Parijs, noemt het „zeer opvallend” hoe lang de protestbeweging standhoudt. „Zeker gezien de gebrekkige organisatie en de afwezigheid van echte leiders.”

Hij vindt het lastig te zeggen hoeveel mensen in het hele land de straat op gaan, maar hij is ervan overtuigd dat de officiële cijfers de situatie onderschatten.

Volgens die cijfers demonstreerden op het hoogtepunt van de protesten bijna 300.000 mensen; bij de laatste demonstratie 60.000.

Dat er een neergaande lijn in de opkomst is, staat volgens Sintomer echter buiten kijf. „De mobilisatie neemt af.” Toch noemt hij de beweging „nog erg belangrijk.”

Waarom neemt de bereidheid de straat op te gaan af?

President Emmanuel Macron startte op 15 januari een ”grand débat national”. Franse burgers kunnen tijdens deze ”consultatieronde” tot half maart hun zorgen en wensen uiten.

Volgens Sintomer heeft het openen van dit grote debat de publieke opinie over de protesten veranderd. „Het heeft ervoor gezorgd dat er hoop is op verandering door dialoog, in plaats van door straatprotesten.”

Tegelijkertijd blijft een ander deel van de bevolking vasthouden aan demonstraties. Mogelijk uit wantrouwen dat het nationale debat slechts voor de schijn plaatsvindt, denkt Sintomer.

Wie zijn de ‘gele hesjes’ eigenlijk?

Het gemiddelde ‘gele hesje’ is een blanke, werkende volwassene uit de arbeidersklasse, afkomstig van het platteland of woonachtig in meer afgelegen voorsteden, aldus Sintomer. Ook zijn ze meestal lager opgeleid.”

Maar ook de middenklasse is volgens hem vertegenwoordigd. „Zij hebben het gevoel dat ze niet meetellen. En daar hebben ze wel een punt, want de macht is in Frankrijk erg gecentraliseerd en geconcentreerd bij de elite.”

Waar het de politieke kleur van de ‘gele hesjes’ betreft, bestrijdt de politicoloog de bevindingen uit een onderzoek van Sciences Po. Dat concludeerde dat de ‘gele hesjes’ veel aanhang hebben onder uiterst linkse en uiterst rechtse partijen, maar dat de beweging duidelijk sterker geworteld is in rechtse dan linkse standpunten.

Identificatie met politieke partijen speelt echter een kleine rol, zegt Sintomer. Meer aanhangers zien zichzelf als links dan rechts, en de meesten zijn niet gelieerd aan een partij, aldus Sintomer.

Wat zijn de wensen van de verschillende groepen?

„De aanhangers van de beweging vinden elkaar in de strijd tegen fiscaal onrecht en het democratisch tekort”, aldus Sintomer.

Vervolgens houdt het volgens hem wat eenheid betreft echter snel op. „Het thema migratie is een duidelijke splijtzwam.” Dat dit thema in de protesten echter slechts beperkt aan de orde komt, wijst er volgens hem op dat de rechterflank van de politiek niet leidend is in de beweging.

Hoe groot is de kans dat de Franse regering concessies doet?

Volgens Sintomer is dat een vraag waar ook Macron nog geen antwoord op heeft. „Niemand weet waar het heen gaat.” De politicoloog denkt dat het afhangt van het verloop van de protesten, het nationale debat, en van de publieke opinie. „Maar we moeten niet vergeten dat grote aantallen mensen hebben gedemonstreerd.”

Hij denkt dat ook Macron daar niet ongevoelig voor is. „Hij heeft het meeste van zijn populariteit al verloren, maar zal waarschijnlijk wél zo lang mogelijk president willen zijn, of ten minste positief de geschiedenisboeken in gaan.”