De verfspetters zitten nog op zijn hand. Tussen de bedrijven door is de kersverse burgemeester druk aan het klussen in zijn nieuwe huis. Over een week verhuist de familie Kats definitief naar Veenendaal. „Heerlijk, straks kan ik op de fiets naar mijn werk.”

Gert-Jan Kats (47) is inmiddels twee weken burgemeester van Veenendaal. Hij voelt zich welkom in de stad. Hier en daar beginnen mensen hem al te herkennen. „Vorige week moest ik een pakketje ophalen, toen werd ik enthousiast begroet als de nieuwe burgemeester.”

Het vak is niet nieuw voor hem; eerder was hij al burgemeester van Liesveld en Zuidplas. Daarvoor werkte hij bij ING als private banker. „In die tijd was ik raadslid in Zeist. Na een paar jaar ervaring vroeg de toenmalige burgemeester, Rudi Boekhoven, of het burgemeesterschap niet iets voor mij is. Zo ben ik langzaam het politieke wereldje ingerold.”

De burgemeestersrol past hem als een jas. Kats is naar eigen zeggen een generalist, een bestuurder die houdt van een menselijke aanpak. Het directe van de lokale politiek spreekt hem aan. „Je kijkt je raam uit en ziet meteen de effecten van het beleid.” Bijkomend voordeel: zijn agenda is lekker divers. „Vanochtend heb ik nog voorgelezen op een basisschool in het kader van de Nationale Voorleesdagen. Geweldig toch?”

Ophef

Kats was zijn functie als burgemeester van Zuidplas nog niet zat, maar koos er toch voor om naar Veenendaal te gaan. „Ik herkende me zeer in de profielschets voor de burgemeester van Veenendaal. Ze zochten een ondernemende, vernieuwende en verbindende burgemeester. Dat past bij mij.”

Niet iedereen was blij met zijn komst. Critici uitten in de lokale pers hun twijfels over de SGP-burgemeester. Hij zou vanwege zijn politieke achtergrond niet geschikt zijn voor de functie.

Kats heeft met verbazing naar de ophef gekeken. „Daar heb ik nog niet eerder mee te maken gehad. Voor veel mensen is het onduidelijk dat een burgemeester geen politicus is. Ik ben een bestuurder die boven de partijen staat.”

Hij ervaart het lidmaatschap van een politieke partij in combinatie met zijn functie soms als een worsteling. „De SGP is de partij die het dichtst bij me staat. Maar ik ben geen partijpoliticus, ik richt me vooral op mijn ambt. Als burgemeester heb je soms last van de politieke lijn van een partij.”

Neem de commotie rond de Nashvilleverklaring. Die viel precies rond zijn intrede als burgemeester. „Ik kreeg er vragen over en daarom voelde ik me geroepen om op Twitter te melden dat ik me niet in de toon en inhoud van de verklaring herkende.”

Zijn functie als burgemeester betekent dat hij af en toe ook op zondag aan het werk is. „Ik ben van plan om de komende periode alle kerken in Veenendaal te bezoeken.” Grappend: „Al ga ik uiteraard niet met mijn ambtsketting om in de bank zitten.”

Het eerste burgemeestersjaar van Kats staat vooral in het teken van inburgeren. Ook zijn vrouw en vier kinderen moeten wennen aan de nieuwe woonplaats. „Vooral mijn jongste dochter moest eerst even slikken. Het is niet gemakkelijk om zomaar van middelbare school te veranderen. Al zei ze later tijdens de sollicitatieprocedure tegen me: „Pap, ik hoop dat je wint.”

Het burgemeesterschap is een publiek beroep. Kats wordt regelmatig aangesproken op straat. „Daar moet je tegen kunnen. Ik ken collega’s die bewust in een andere gemeente boodschappen doen. Maar mij maakt het niet zo veel uit als mensen in mijn winkelwagentje gluren en zien dat ik vanavond spinazie eet. Van mij mogen ze dat weten.”

Ruimte

Er waren ook leermomenten de afgelopen jaren. Zo is hij op sociale media tijdens een discussie een keer uit zijn slof geschoten. „Niet slim als je burgemeester bent. Daar wordt meteen het vergrootglas op gelegd. Ik heb daarvan geleerd en ben me bewuster van de impact van het medium.”

Als burgemeester van Veenendaal wil Kats vooral de nadruk leggen op het ruimte geven aan elkaar. „Ik merk dat het maatschappelijke debat vernauwt. Er is minder draagvlak voor verschillende meningen. Dat baart me zorgen. Als je ruimte geeft aan iemand anders, betekent dat niet meteen dat je eigen ruimte wordt ingeperkt.”