„Andere landen gaan dezelfde weg op”, zei directrice Nurten Albayrak van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers maandag in een interview met NRC Handelsblad. „Die oriënteren zich op de vraag hoe wij het doen. Want we werken uiteindelijk allemaal met dezelfde doelgroep.”

Tien jaar lang bestaat het COA al, maar pas de laatste jaren houdt de organisatie zich bezig met het inkrimpen van het aantal opvangplaatsen. Twee weken geleden maakte de Immigratie- en Naturalisatiedienst, verantwoordelijk voor de beoordeling van asielverzoeken, al bekend dat in de eerste zes maanden van dit jaar 4832 mensen in Nederland asiel aanvroegen. Dat is 35 procent minder dan in dezelfde periode vorig jaar.

Het COA meldde maandag dat er tot 1 juli 2889 mensen bijkwamen in de opvang. In de eerste helft van vorig jaar lag dat aantal nog rond de 4000. Dat betekent een daling van 27 procent.

Tegenover de instroom van 2889 stond in de eerste helft van dit jaar een uitstroom van 9032 afgewezen asielzoekers. In totaal zaten op 1 juli 26.451 mensen in de centrale opvang van het COA. Het aantal beschikbare opvangplaatsen ligt nu op 46.451. Twee jaar geleden was dat nog 75.357, een jaar geleden nog 60.360.

Al die cijfers zijn een direct gevolg van de nieuwe Vreemdelingenwet die het paarse kabinet op 1 april 2001 deed ingaan. Die wet zorgde voor een strengere en snellere afhandeling van asielverzoeken. „We zijn het eerste land met een vreemdelingenbeleid dat minder mogelijkheden biedt voor asielzoekers”, aldus COA-directrice Albayrak. In het circuit van de mensensmokkel staat Nederland niet langer bekend als een land waar asielzoekers veel kans hebben om te mogen blijven.

Albayrak is optimistisch over het plan van minister Verdonk (Vreemdelingenzaken en Integratie) om de komende drie jaar meer dan 20.000 asielzoekers uit te zetten. „Als ik zie wat voor middelen er vrijgemaakt zijn om te stimuleren dat mensen terug gaan, denk ik dat de kans van slagen groot is.”

Juist maandag riep de Vereniging Nederlandse Gemeenten haar leden op om mee te wer- ken aan de vestiging van terugkeercentra voor uitgeprocedeerde asielzoekers. Minister Verdonk (Vreemdelingenzaken) én de gemeenten willen niet dat uitgeprocedeerde asielzoekers op straat rondzwerven. De VNG verwacht daarom dat de gemeenten aan de vestiging van terugkeercentra willen meewerken.

Een werkgroep van het ministerie van Justitie, de VNG en van de vier grootste gemeenten stelt in september een spreidings- en capaciteitsplan op voor de terugkeercentra.