Bewoners Catania niet bang voor de Etna
De Etna is geen vulkaan, maar een gewone berg, zeggen de inwoners van Catania. Hij is „dynamisch en vitaal zoals wij zijn.” Toch heerst er ook wel angst voor deze hoog actieve vulkaan.
„De grond is gestopt met beven, maar ík beef nog steeds.” Dat is het twitterbericht van een zekere Erika uit Catania. Het is kort voor vier uur in de nacht van woensdag op donderdag als zij dit schrijft. Een half uur eerder werd de grond opgeschud aan de oostzijde van de Etna.
Een dertigtal mensen raakten lichtgewond en 600 mensen verlieten hun woning uit voorzorg. De noodtoestand voor het gebied is vrijdag afgekondigd. De aardschok had vermoedelijk te maken met de lichte uitbarsting van de Etna van maandag op dinsdagnacht.
Andere berichten op Twitter laten zien hoe ongerust de bevolking toen was. „We hebben een enorme schok gevoeld, de hanglamp ging letterlijk als een gek heen en weer. Mijn bed trilde van voor naar achteren. Ik ben te bang. Ik ben nu in het bed van mijn ouders”, schrijft de 25-jarige Federica uit Catania, dat op 15 kilometer van het epicentrum ligt. Federica en Erika zullen niet de enige zijn. In Catania en omgeving wonen meer dan een miljoen mensen.
Toch is men rond de Etna wel wat gewend. De vulkaan, die de hoogste is van Europa, is feitelijk voortdurend actief. Geregeld zijn er kleine uitbarstingen, waarbij lava naar beneden stroomt zonder dat er mensenlevens voor moeten worden geofferd. Althans de laatste negentig jaar. De laatste grootste uitbarsting vond plaats in 1669.
De oostelijke zijde van Sicilië, waar de Etna ligt, heeft ook geregeld te lijden van aardbevingen, zo blijkt uit gegevens van het Italiaanse Nationaal Instituut voor Geofysica en Vulkanologie (INGV). Zo veroorzaakten aardbevingen in 1169 en 1693 grote schade. In 1908 leidde een zeebeving in de Straat van Messina op 100 kilometer afstand van Catania tot een bijna complete verwoesting van de gelijknamige stad.
Liefdesverhouding
Lichte schokken worden vaker geregistreerd, zoals in 2002, met name aan de oostzijde van de vulkaan. In de meeste gevallen komen de aardschokken niet boven 5,0 op de Schaal van Richter, maar omdat het epicentrum doorgaans dicht aan het oppervlakte ligt, is de schade aanzienlijk. De aardbeving van woensdag had een bescheiden kracht van 4,8, maar startte op een diepte van minder dan een kilometer.
Toch horen schokken, aspluimen en sulfaatdampen nou eenmaal bij het wonen in de schaduw van de Etna. De inwoners van Catania hebben een soort liefdesverhouding met de vulkaan, meent Chiara Emma, een schrijfster van een blog in Catania. „Ook al kennen de inwoners heel goed de kracht van zijn erupties, de liefde voor ‘de berg’ is groter dan de angst van een mogelijke uitbarsting.”
Volgens haar hebben de inwoners van Catania hun identiteit te danken aan de Etna. „De inwoners zijn dynamisch, vitaal en vindingrijk, oftewel ze zijn vulkanisch.”
De inwoners van de stad kunnen inderdaad niet om de ruim 3300 meter hoge vulkaan heen. De hoofdstraat van de stad heet nota bene naar hem: Via Etnea. Als je de vulkaan maar eng vindt, ga je niet zo snel je mooiste straat er naar vernoemen. Ze noemen de Etna niet eens vulkaan, maar ‘a Muntagna’ ofwel ‘de berg’ in het plaatselijk dialect. „Je hebt de geest van een vulkaan”, zeggen ze ook weleens in het Italiaans. Daarmee wordt iemand bedoeld die briljante ideeën heeft. Het is zowat een ode aan de vulkaan.
Een ding maakt de inwoners van Catania de laatste dagen wel wat nerveus. Het beeld van de heilige Emygidius viel woensdag van de façade van een kerk. In Rooms-Katholieke kringen wordt deze heilige aangeroepen bij aardbevingen. Als dat maar geen slecht voorteken is.