Buitenland

Al-Qaida spint volop garen bij voortzetting conflict in Jemen

Oorlogen gaan soms over grote dingen in de wereld. Maar de lokale bevolking wordt erdoor getroffen. Dat was in de jaren 90 zo in Irak. Momenteel speelt zich een soortgelijke drama in Jemen af.

Martin Janssen
3 December 2018 17:58Gewijzigd op 16 November 2020 14:46
Vooral bevolking Jemen zwaar getroffen door oorlog. beeld AFP
Vooral bevolking Jemen zwaar getroffen door oorlog. beeld AFP

Afgelopen woensdag bracht Mohammed bin Zayed al-Nahyan een bij voorbaat beladen bezoek aan Frankrijk. Al-Nahyan is de kroonprins van Abu Dhabi, een van de zeven emiraten van de Verenigde Arabische Emiraten (VAE). De VAE zijn net als Saudi-Arabië direct betrokken bij de oorlog in het straatarme Jemen. Een oorlog die vooral sinds de moord op de Saudische journalist Khashoggi steeds meer onder kritiek is komen te liggen. Een Franse mensenrechtenorganisatie had daarom de kroonprins van Abu Dhabi aangeklaagd wegens oorlogsmisdaden in Jemen.

Regionale en internationale belangen zijn in belangrijke mate verantwoordelijk voor de voortzetting van de oorlog in Jemen die in een ongekende humanitaire catastrofe is ontaard. Kille statistieken stellen dat tot op heden 10.000 Jemenieten slachtoffer werden van deze oorlog. Een cijfer dat, indien correct, onvermeld laat dat verreweg de meeste doden in Jemen het gevolg waren van ziektes zoals cholera. Ondervoeding is een andere belangrijke doodsoorzaak.

Hetzelfde gebeurde in Irak. Nadat het Iraakse leger in 1991 uit Koeweit was verdreven, besloot de Veiligheidsraad de Iraakse dictator Saddam Hussein te straffen met zware economische sancties. In 1996 bleek uit diverse rapporten dat hierdoor in Irak waarschijnlijk 500.000 kinderen waren overleden. Madeleine Albright, die later door president Clinton zou worden benoemd als minister van Buitenlandse Zaken, werd tijdens een interview hierover aan de tand gevoeld. Haar werd gevraagd of „500.000 dode Iraakse kinderen de prijs waard waren.” Albright bevestigde dat dit inderdaad het geval was. Een opmerking waarvoor ze zich trouwens later zou verontschuldigen.

De diepe wanhoop die zich meester maakte van de Iraakse samenleving zou later een vruchtbare voedingsbodem blijken te zijn voor Islamitische Staat (IS). Een drama dat zich nu voor onze ogen in Jemen herhaalt. Vaak wordt vergeten dat Jemen een van de eerste landen was waar al-Qaida zich manifesteerde. In oktober 2000 viel al-Qaida hier de USS Cole aan waarbij zeventien Amerikaanse mariniers het leven lieten. De huidige oorlog in Jemen bleek voor al-Qaida ongekende perspectieven te bieden.

In Irak en Syrië had al-Qaida zichzelf gepresenteerd als beschermheer van de soennitische moslims tegen het sjiitische Iran. Het feit dat Saudi-Arabië vervolgens het in wezen interne conflict in Jemen voorstelde als een religieuze strijd tussen sjiieten en soennieten kwam al-Qaida ontzettend goed uit.

Vooral in het zuiden van Jemen heeft al-Qaida wortel geschoten. Gebleken is dat de door Saudi-Arabië aangevoerde alliantie in Jemen honderden al-Qaidastrijders heeft geronseld. Dat de Verenigde Staten ondertussen diezelfde al-Qaida in Jemen met onbemande vliegtuigen bestoken illustreert de waanzin van deze oorlog.

Er ligt hier trouwens nog een ander gevaar op de loer. Al-Qaida en IS zien elkaar als concurrenten en overal in de islamitische wereld vechten ze een bloedige broederstrijd uit. Met uitzondering dan van Jemen, waar al-Qaida en IS blijkbaar vormen van samenwerking hebben gevonden. Wellicht een voorbode voor de nabije toekomst.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer