Britse order doet 168-jarige Friese scheepsbouwer de das om
Scheepswerf Barkmeijer Shipyards in het Friese Stroobos, opgericht in 1850, is dinsdag door de rechtbank Noord-Nederland failliet verklaard. De directie deed zelf de aanvraag nadat de Rabobank de geldkraan had dichtgedraaid.
Een opdracht van het Britse Hanson voor de bouw van twee baggerschepen lijkt Barkmeijer in onoverkomelijke problemen te hebben gebracht. „We gaan met een volle opdrachtportefeuille ondersteboven. Dat is wel bijzonder zuur”, zegt een projectleider van Barkmeijer die anoniem wil blijven. De werf had naast de Britse order met een waarde van 70 miljoen euro nog twee projecten lopen.
Met blauwe helm en groene overjas met bedrijfsnaam staat de projectleider achter het bedrijfsgebouw aan het Prinses Margrietkanaal collega’s en leveranciers te woord. Het bruine casco van het eerste baggerschip beneemt je er het uitzicht. „In de driehoek klant, bank en opdrachtgever is een vertrouwensbreuk ontstaan. In korte tijd is dat uit de klauwen gelopen. En door onze opgelopen financiële achterstanden hebben we het faillissement moeten aanvragen.”
De Britten zouden naar verluidt meerdere keren de eisen aan de schepen, bedoeld voor het ophalen van zand en grind uit het Kanaal, hebben aangescherpt. Al bij de aankondiging van de gunning meldde Hanson de kwaliteit en de planning zelf scherp in de gaten te gaan houden. De bouw lag wel op schema, met een verwachte tewaterlating van het eerste casco eind volgende week. Voorjaar 2019 zou de tweede volgen. Het heeft niet zo mogen zijn.
Barkmeijer had 150 mensen aan het werk. Van hen zijn er ruim tachtig in loondienst. Nog eens vijftig mensen hebben een baan bij directe toeleveranciers.
Oorzaak
„Het is dramatisch dat we dit moesten doen”, zegt directeur Hans Veraart. „Maar we hadden geen keus. De Rabobank heeft maandagavond het krediet opgezegd en dus waren we betalingsonmachtig.”
Over de precieze oorzaak wil Veraart niets kwijt, hij zegt de curator niet voor de voeten te willen lopen. Curator Marco Kalmijn was dinsdag niet bereikbaar voor commentaar.
Uit de jaarrekeningen blijkt dat het al langer moeizaam ging. In 2016 werd er 1,8 miljoen euro verlies gedraaid, vorig jaar 3,7 miljoen euro. Rederijen en werven hebben het wereldwijd moeilijk omdat de markt na de crisis nog altijd niet goed op gang is gekomen. Kantoorpersoneel merkte aan het uitblijven van nieuwe orders dat het niet geweldig ging. Toch waren medewerkers verbluft over de mededeling dinsdagmiddag in de kantine. Na een uur vragen stellen aan de directie praatten ze in groepjes na. Onderaannemers haalden hun spullen op en vaklieden namen gereedschap mee, dertig uitzendkrachten waren toen al heengezonden.
Vakbond CNV Vakmensen was op de hoogte van de problemen, maar werd toch verrast door het faillissement. „Mensen van Barkmeijer hebben drie weken geleden nog gestaakt voor een nieuwe cao in de metaal. Toen waren er nog geen signalen”, zegt bestuurder Sytze de Bruine.
De mensen zijn „in shock”, meldt De Bruine. Spijt van de recente oproep te gaan staken heeft hij overigens niet. „Als je niet precies weet wat er speelt bij een individueel bedrijf kun je daar ook geen rekening mee houden.”
Barkmeijer Shipyards richtte zich op de bouw van bijzondere schepen. De containervaart verkeert namelijk nog altijd in crisis en dat maakt bankfinanciering moeilijk. Dus werden er in Stroobos onder andere schepen voor het loodswezen en baggerschepen gemaakt. Daarop is de marge ook groter.
In het jaarverslag 2017 –drie maanden geleden gedeponeerd– zegt de directie in onderhandeling te zijn over schepen voor windparkbouwers op zee, voor onderzoek, voor het vervoer van droge lading en voor containers. Er werd dit jaar verwacht de opdracht voor de bouw van in ieder geval één schip voor een windpark binnen te slepen.
Kroatische opdrachtgever
Barkmeijer meldt in het jaarverslag nog 5 miljoen euro te goed te hebben van de Kroatische opdrachtgever Brodotrogir voor de bouw van een schip in 2017. Brodotrogir heeft juist een tegenvordering van 3,6 miljoen euro gedaan voor te veel betaalde voorschotten. Er loop een arbitragezaak om tot een oplossing te komen. Of de curator die voortzet is nog de vraag. Voorlopig houdt Barkmeijer het schip Joint Runner 1 onder zich.